Stokroos (Alcea rosea)

Stokrozen vormen lange, onvertakte stengels met grote, gelobde bladeren en ze bloeien met schaalvormige bloemen. Alcea rosea is officieel een tweejarige plant. In het eerste jaar wordt een rozet van blad gevormd, in het tweede jaar volgen de lange bloemstengels. Er zijn ook eenjarige cultivars die hetzelfde jaar al bloeien. Na de bloei sterft de plant af, maar in de praktijk gaan de planten toch vaak wel drie tot vier jaar mee. Ook worden er onderaan jonge scheuten gevormd, die dan het volgende jaar weer bloeien. Een stokroos kan heel hoog worden. Zo’n twee meter is normaal, maar op een heel beschutte en warme plek kunnen de stevige stelen zelfs ruim drie meter lang worden.

De Alcea rosea 'Chaters’ heeft dik gevulde bloemen, het lijken wel pioenrozen. Meestal in een mix van kleuren geleverd.

De Alcea rosea 'Pleniflora' is een mengsel in verschillende kleuren, de bloemen zijn dik gevuld.

Nee, de stokroos is niet giftig. De stokroos is niet giftig voor katten en ook helemaal veilig voor andere huisdieren en voor kinderen. De stokroos is een sierplant en niet geschikt voor consumptie.

De eenjarige stokrozen zaai je in de vroege lente binnen in potjes, van zaad uit een zakje of zaden die je van je eigen planten hebt geoogst en bewaard. Leg de zaden in een bakje met vochtige zaaigrond. Zet het zaaibakje op een warme plek, binnen twee weken moeten de zaden gaan ontkiemen. Kweek ze verder op in potjes en zet de jonge planten in mei-juni op de juiste plek in de tuin. De beste tijd om eenjarige stokrozen binnen in potjes te zaaien is maart-april.

De tweejarige stokrozen kun je makkelijk zelf buiten zaaien in juni-september in potjes of bakjes. Leg de zaden in een bakje met vochtige zaaigrond. Zet het zaaibakje op een warme plek, binnen twee weken moeten de zaden gaan ontkiemen. Kweek ze verder op in potjes en zet de jonge planten in september-oktober op de juiste plek in de tuin. Volgend jaar zullen ze bloeien. Je kunt ook wachten met uitplanten tot het vroege voorjaar.

De zaden van de stokroos kun je ook buiten zaaien in de volle grond. Maak een zaaibedje door de grond goed los te maken. De beste tijd om je stokroos buiten in de volle grond te zaaien is augustus-oktober. In het voorjaar kan ook, maar dan bloeien de planten pas een jaar later. Je zult trouwens merken dat de stokroos zichzelf ook uitzaait in de volle grond!

Leg de zaden van de stokroos in een bakje ongeveer 2,5 cm van elkaar en strooi af met een dun laagje aarde. Zaai je in een potje doe dan één zaadje per potje. Als je in de volle grond zaait, en de plant blijft daar staan, houd dan minimaal 30 cm vrij rondom elk zaadje.

Maak gebruik van de zaden van je stokroos om volgend jaar weer van de prachtige bloemen te kunnen genieten!

Het zaad van de stokroos zit in zogenaamde splitvruchten, het lijken wel kleine doosjes. De zaadjes die erin zitten zijn rijp als de zaaddoosjes in de zomer bruin verkleuren, droog aanvoelen en iets open gaan staan. Je kunt de rijpe zaden meteen zaaien of in een papieren zakje droog en koel bewaren. 

De zaadjes van de stokroos kun je uit de opengesprongen zaaddoosjes schudden.

Stokrozen groeien en bloeien het best op een beschutte plek, bovendien zijn het echte zonaanbidders. Plant ze bijvoorbeeld voor een muur of een schutting op het zuiden in de volle zon. De warmte blijft hier hangen en de stengels zijn beschermd tegen harde wind. Het zal zeker voorkomen dat een stokroos het niet eens is met de plek die jij kiest. Je vindt dan vanzelf zaailingen op een heel andere plek in de tuin want een stokroos kiest vaak zelf wel de beste plek uit. De lange stengels zijn gevoelig voor wind, zet je stokrozen daarom altijd op een plek uit de wind.  

Stokrozen doen het goed in humusrijke, kalkrijke en voedselrijke grond. Voeg compost en kalk toe bij het planten. De grond moet lekker los zijn, zodat de wortels diep de aarde in kunnen groeien. Te natte grond wordt niet op prijs gesteld, vooral niet in de winter.

Een stokroos kan in een ruime pot groeien, maar heeft meestal wel steun nodig van een stevige stok. Kies voor een pot het liefst wat lagere stokrozen. Kies altijd een pot met gaten in de bodem, zodat het water goed weg kan lopen.

Ja, de stokroos is winterhard. In de eerste winter na het zaaien kun je de planten wel beschermen tegen strenge vorst door er een laag afgevallen blad overheen te strooien. (Dit noem je ook wel mulchen.) De plant sterft in het tweede jaar na zaaien na de bloei af en komt daarna meestal de winter niet meer door. Soms zijn er wel jonge scheuten die de winter toch overleven, dek deze af met bijvoorbeeld vliesdoek als er late nachtvorst is.

Nee, de stokroos is niet wintergroen. Maar de bladeren van een tweejarige plant kunnen in een zachte winter wel aan de plant blijven.

Je kunt een stokroos het hele jaar door planten. Doe het alleen niet als het vriest, als de grond erg nat is en als het zeer zonnig is. In het voorjaar zijn er jonge planten te koop van de tweejarige stokrozen, ze bloeien meestal nog hetzelfde jaar. Deze planten zet je in het voorjaar in de grond.

Graaf een ruim plantgat dat twee keer zo breed is als de kluit en net zo diep als de hoogte van de kluit. Verbeter de uitgegraven grond met bemeste tuinaarde. Dompel de kluit met pot en al in een emmer water. De bovenkant van de wortelkluit moet gelijk komen met het grondniveau. Vul het plantgat met de uitgegraven aarde, druk goed aan en geef ruim water.

De plantafstand is minimaal 30 cm, maar liever iets meer. Als de stokrozen te dicht op elkaar staan dan kunnen ze zich niet goed ontwikkelen en zullen ze minder rijk bloeien.

Als je stookroos goed is aangeslagen, kan de plant redelijk goed tegen droogte. Maar we raden je wel aan om af en toe een volle gieter water bij de stokrozen te gieten als het erg droog is. Direct op de grond, liever niet op het blad. Voldoende voeding zorgt voor een gezonde groei, geef daarom in het voorjaar organische mest en tijdens de groeiperiode snelwerkende tuinmest. Strooi bij jonge planten begin augustus vinassekali. De lange stengels van de stokroos hebben mogelijk steun nodig, bind ze met zacht tuintouw op meerdere punten aan stevige plantenstokken om te voorkomen dat de stengels knakken.

Als de uitgebloeide stengels van je stokroos in de nazomer afknipt, zal de plant langer leven. Door het snoeien hoeft de stokroos geen energie te steken in de vorming van zaad en hierdoor heeft de plant voldoende kracht over om mogelijk nog een jaartje mee te gaan. Bovendien vormt de stokroos na het snoeien vaak nieuwe bladrozetten vanuit de wortels, je hebt kans dat deze nieuwe scheuten het volgende jaar gaan bloeien. Je moet een stokroos ook snoeien als je niet wilt dat de plant zichzelf uitzaait.

Je snoeit de stokroos na de bloei, als alle bloemen aan die stengel verwelkt zijn. In het vroege voorjaar kun je lelijke bladeren wegknippen.

Je snoeit elke stokroos stengel apart als de bloemen aan die stengel zijn uitgebloeid. Knip de uitgebloeide stengels vlak boven de grond af.

De stokroos snoei je met een scherpe en schone snoeischaar.

Een stokroos kun je alleen verplaatsen of verplanten als de plant nog jong is. Een grote, bloeiende stokroos verplanten heeft weinig zin omdat de plant na de bloei meestal afsterft. Verplant een jonge stokroos in het najaar (september-oktober). Graaf de wortelkluit zo ruim mogelijk uit, schud de aarde er voorzichtig af en graaf de wortelkluit op de nieuwe plek weer in. De bovenkant van de kluit moet gelijk komen met het grondniveau. Als jouw stokroos veel blad heeft, kun je het best ongeveer een derde van het blad afknippen. Geef ruim water om de plant op zijn nieuwe plek een goede start te geven.

Stokrozen houden er overigens niet van om verplant te worden. Dat komt door de dikke penwortel, die gemakkelijk afbreekt.

Stokrozen kun je het best vermeerderen door de zaadjes via zaaien. Het is wel mogelijk om een jonge scheut met wortels onderaan de plant er voorzichtig af te trekken en apart op te kweken.

Roest is een schimmelinfectie die voorkomt bij stokrozen, te herkennen aan oranje vlekjes op de bladeren. Het kan zijn dat de plant te vochtig staat, of dat de grond echt te arm is. De stokroos gaat er niet dood aan, maar het is niet zo’n mooi gezicht. Je kunt preventief een plantenversterker gebruiken die de weerstand van de plant verhoogt. Pluk aangetaste bladeren af en gooi ze in de GFT-bak om verspreiding van de schimmel te voorkomen. Geef je stokrozen geen water op de bladeren, dit kan de roestziekte verergeren.

Als je stokroos gele bladeren krijgt dan kan dit komen door te weinig voeding of te weinig water. Gele bladeren kunnen ook komen door de roestziekte.

Als de bladeren van je stokroos opgegeten worden, dan komt dit meestal door slakken. Ze eten vooral in het voorjaar de jonge bladeren. Slakken zijn nuttige dieren, maar als je wilt voorkomen dat ze je planten opeten lees dan onze blog over slakken bestrijden.

Deel jouw stokrozen met #intratuin en zie hem hier terug! Lees meer.