Bamboe (Fargesia)

De bamboe groeit vanuit een pol omhoog, de lange stengels (halmen) hangen aan het eind iets over. De stengels zijn hol. Als ze jong zijn, voelen de stengels zacht aan maar na 3-4 jaar verhouten de stengels en worden ze hard. De stengels van de Fargesia zijn ongeveer 1 cm dik. Uit verdikkingen (knopen) in de stengels groeien de zijtakjes waar de bladeren aan groeien. Ter hoogte van de verdikking zit vaak een schutblad.

Bamboe is een snelst groeiende plant ter wereld! Dit geldt vooral voor de tropische soorten, die wel 35 meter hoog kunnen worden. Een bamboe in de tuin groeit ook heel snel. De nieuwe scheuten die in het voorjaar uit de grond komen groeien in twee tot drie maanden 40 tot 60 centimeter en soms zelfs tot de maximale hoogte. Na ongeveer drie jaar bereikt de bamboe de volledige hoogte. De breedte van een volwassen bamboe plant is gemiddeld een meter.

Een woekerende bamboe maakt ondergrondse uitlopers (rizomen genaamd), die een eindje verder weer opkomen. Zo wandelt de bamboe je hele tuin door. De meest bekende woekerende bamboe soort is de Phyllostachys. Woekerende bamboe soorten hebben meestal wel dikkere stengels dan de niet woekerende Fargesia.

De niet woekerende bamboe vormt een dichte pol die goed op zijn plaats blijft, net als bij een siergras. De pol groeit langzaam iets breder uit, maar een niet-woekerende bamboe maakt geen lange uitlopers en gaat dus niet (ongewenst) aan de wandel.

Tegenwoordig zijn er veel mooie nieuwe soorten van de niet-woekerende bamboe en wordt de plant steeds populairder. Alle soorten Fargesia zijn niet-woekerend en die kun je dus gerust los in je tuin planten. Omdat de woekerende soorten nauwelijks binnen de perken zijn te houden en in staat zijn om werkelijk bijna overal doorheen te wortelen zullen we deze hier verder niet bespreken.

Er zijn verschillende soorten Fargesia die nogal op elkaar lijken, het verschil zit vooral in de hoogte van deze bamboe.

De Fargesia ‘Jiuzhaigou 1’ is een favoriet vanwege het kleine blad en de sierlijke opgaande groeiwijze. De jonge scheuten zijn rood getint, daarom wordt deze soort wel rode bamboe genoemd. De Fargesia ‘Jiuzhaigou 1’ kan ook in een grote pot. Hoogte tot 3,5 meter.

De Fargesia murieliae ‘Jumbo’ is een hoge bamboe die een dichte pol vormt. Een goede keuze voor een hoge losse haag. Hoogte tot 3,5 meter.

De Fargesia murieliae ‘Simba’ is een middelgrote bamboe met een opgaande groei. De Fargesia murieliae ‘Simba’ is ook geschikt voor een losse haag. Hoogte tot 2 meter.

De Fargesia nitida is een sterke hoge bamboe met wat donkerder groen blad. Ook wel fonteinbamboe genoemd. Fargesia nitida is geschikt voor een grote pot en als haag. Hoogte tot 3,5 meter.

De Fargesia nitida ‘Black Pearl’ valt op door de donkerpaarse, bijna zwarte stengels en de crèmekleurige schutbladen. De ‘Black Pearl’ is geschikt voor een grote pot en als haag. Hoogte tot 3,5 meter.

De Fargesia nitida ‘Volcano’ is een middelhoge bamboe die mooi rechtop groeit. Doet het ook goed in een pot, geschikt voor een losse haag. Hoogte tot 2 meter.

De Fargesia robusta is een zeer hoge bamboe met opvallende crèmekleurige schutbladen rondom de groene stengels. Geschikt voor een grote pot en als haag. Hoogte tot 5 meter.

De Fargesia robusta ‘Campbell’ is een sterke en forse bamboe met donkergroen blad en vrij grote crèmekleurige schutbladen, een favoriet. Groeit mooi rechtop, het blad rolt zich niet op. Geschikt voor een grote pot en als hoge haag. Hoogte tot 4 meter.

De Fargesia robusta ‘Pingwu’ is een forse bamboe met mooie geelwitte schutbladen rondom donkergroene stengels. Geschikt voor een grote pot en als haag. Hoogte tot 4,5 meter.

Bamboe bloeit zelden, meestal komt dit maar 1 x in de 80 of zelfs 100 jaar voor. Gelukkig maar, want na de bloei gaat de bamboe meestal dood. Uit de zaadjes groeien dan wel weer heel wat jonge bamboeplantjes, die voorlopig niet zullen bloeien.

Ja, de bamboe is goed winterhard. Als het heel koud is, kunnen de bladeren zich oprollen of ze worden bruin. De bamboe zal zich in het voorjaar weer goed herstellen. Een bamboe in pot kan wel wat de lijden hebben van strenge vorst. Heb je een bamboe in pot? Zet deze dan als het echt koud wordt tijdelijk op een beschutte plek, of pak de pot én de stengels in met vliesdoek als het streng gaat vriezen.

Ja, bamboe verliest zijn blad niet in de winter en is dus wintergroen.

Een bamboe kun je het hele jaar door planten. Stel het planten alleen even uit als het vriest of als de grond erg nat is. Dompel de wortelkluit voor het planten eerst onder water. Graaf een ruim plantgat dat twee keer zo breed is als de kluit en net zo diep als de hoogte van de kluit. De bovenkant van de kluit moet gelijk komen met het grondniveau. Verbeter de uitgegraven grond met compost of bemeste tuinaarde, vul het plantgat hiermee op en druk stevig aan. De plantafstand van bamboe is gemiddeld een meter. Voor een haag kun je drie planten per strekkende meter planten, de haag is dan meteen vrij dicht. Twee planten per strekkende meter kan ook, het duurt dan iets langer voor de haag dicht is.

Een bamboe is erg sterk, maar deze plant houdt niet zo van droogte. Als het warm en droog is, krullen de bladeren op en ziet je bamboe er wat treurig uit. Geef in dat geval flink wat water, bijvoorbeeld door je tuinslag er een paar minuten bij te leggen. De bamboe zal zich snel herstellen. Een bamboe in pot heeft vrij veel water nodig, de grond mag niet helemaal uitdrogen. Geef je bamboe elk jaar in het vroege voorjaar compost, vermengd met wat tuinmest of gedroogde koemestkorrels. Je kunt dit mengsel in een laagje onder de plant strooien.

Het snoeien van de niet-woekerende bamboe Fargesia is niet nodig, maar je mag het wel doen als je dat wil.

Door het snoeien van de bamboe stimuleer je de vorming van nieuwe jonge scheuten vanuit de wortels, zo verjong je de plant. Ook haal je door snoeien lelijke stengels weg. Een bamboehaag moet je snoeien om de haag in model en op gewenste hoogte te houden.

Bamboe is vrij makkelijk, je mag deze eigenlijk het hele jaar door snoeien. Wij raden aan om een bamboe 1 x per jaar te snoeien, een bamboehaag snoei je ook 1 x per jaar. Maar je mag de bamboe dus vaker snoeien als dat nodig is. Wil je extra groei stimuleren? Dan is een goede tijd om je bamboe te snoeien half mei-half juni. Een bamboehaag snoei je meestal in augustus-september.

Je kunt bamboe uitdunnen door de oudste stengels vlak boven de grond af te knippen of af te zagen. Vaak zitten er vooral in het hart van de pol oude stengels. Oude, verdorde stengels kun je ook weghalen. Een bamboe in pot snoei je op dezelfde manier.

Als de stengels te hoog worden kun je ze inkorten. Je haalt zo wel de sierlijke natuurlijke groeiwijze weg, dus doe dit liever niet (behalve bij een bamboehaag). Wil je de hoogte toch beperken, knip dan de top van de stengel af vlak boven een zijtakje met blad. De stengel loopt na het knippen niet meer uit aan de bovenkant en blijft zo op dezelfde hoogte. Het is dus een eenmalige keuze!

Knip bij een bamboehaag juist wel de top van de stengels af om de gewenste hoogte te behouden. Je knipt hierbij net boven een zijtakje. Knip of zaag bij een bamboehaag ook jaarlijks enkele dikke stengels vlak boven de grond af om de haag te verjongen. Gebruik bij het snoeien van bamboe altijd tuinhandschoenen.

Je snoeit de dunne stengels van de bamboe met een schone en scherpe snoeischaar. Gebruik voor de dikke stengels een handmatig snoeizaagje. Een bamboehaag knip je het best met een snoeischaar, zo blijft de vorm mooi los. Je kunt ook een heggenschaar gebruiken maar dan knip je door de bladeren heen en dat ziet er minder mooi uit.

Een bamboe kun je goed verplaatsen of verplanten. Graaf de wortelkluit op of steek enkele delen af. Zorg altijd voor een diep plantgat op de nieuwe plek, het liefst van zo’n 40 cm diep, en verbeter de uitgegraven grond. Geef na het verplanten nog een tijd extra veel water. Het voorjaar of de herfst is de beste tijd om je bamboe te verplanten.

De wortels van de bamboe zijn houtig en vormen een dichte kluit. Ze zijn hierdoor lastig te verwijderen. Toch kun je een bamboe alleen uit je tuin verwijderen door alle wortels en uitlopers uit te graven. Knip of zaag eerst alle stengels af. Steek alle uitlopers door met een scherpe spade of zaag ze door, zo is de bamboe makkelijker uit de grond te halen. Werk van buiten naar binnen en verwijder zo je bamboe stukje bij beetje. Gebruik bij een woekerende bamboe altijd een wortelbegrenzer, zo voorkom je dat de uitlopers je tuin in gaan groeien.

De bamboe kan bruin blad krijgen na een vorstperiode. Dit bruine blad mag je van de plant afschudden of het valt er na verloop van tijd vanzelf af. Snoeien is niet nodig, er komt in het voorjaar weer nieuw blad. Zijn er stengels die echt helemaal bruin blad hebben? Dan kun je deze vanaf half mei vlak boven de grond afknippen of zagen. De bamboe zal dan weer nieuwe jonge scheuten vanuit de wortels gaan maken.

Als je bamboe geel blad krijgt dan kan de grond te droog zijn of de plant heeft te weinig voeding. Geef regelmatig water in droge perioden en bemest je bamboe jaarlijks.

Als het heel koud is of juist heel warm rolt de bamboe vaak zijn blaadjes op om zichzelf te beschermen. Je kunt de plant helpen en tegen de vorst beschermen door hem in te pakken met vliesdoek. Na een winterse koude periode rolt de bamboe in het voorjaar vanzelf zijn blaadjes weer uit. Ook als de grond erg droog is, rolt het blad zich op. Geef in een warme en droge periode de bamboe extra veel water, het blad wordt dan snel weer normaal.

Zwarte vlekken op de stengels van je bamboe kunnen ontstaan door een schimmel of een virus. Verwijder de aangetaste stengels. Een schimmel kun je bestrijden door de stengels met een middel tegen schimmels te bespuiten. Bij Fargesia nitida ‘Black Pearl’ zijn zwarte stengels normaal.

Als je beestjes op je bamboe ziet dan kunnen dit luizen of mijten zijn. Dit kan voorkomen als je bamboe te nat staat, of in het vroege voorjaar op jonge scheuten. Wil je meer weten over de bestrijding van beestjes op jouw bamboe? Lees dan onze blog over bladluis bestrijden.

Deel jouw bamboe met #intratuin en zie hem hier terug! Lees meer.