Rouwvliegjes bestrijden? Weg met vliegjes in je plant

Ondanks de naam zijn rouwvliegjes helemaal geen vliegen, maar muggen! Deze mug wordt ook wel rouwmug of rouwvarenmug genoemd. Officieel heet dit beestje varenrouwmug en deze mug prikt niet. De rouwvlieg lijkt erg op de fruitvlieg, alleen dan nóg kleiner. Ze zijn ook iets minder zwart dan de fruitvlieg en langwerpiger. Kijk naar de ogen om een fruitvlieg te onderscheiden van een rouwvliegje: de ogen van een fruitvlieg zijn namelijk rood. De rouwvlieg is tussen de 4 en 5 mm lang en de larve tussen de 5 en 12 mm. De larven zijn ivoor van kleur. De eitjes zijn heel erg klein, tot 0,25 mm en gelig wit van kleur. Waar je de vliegjes vooral aan herkent is de plek waar ze zitten: ze komen niet op fruitafval af maar op je planten en zitten daar in de aarde, op of rond je plant. Je ziet ze meestal het eerst als je je plant water geeft en de vliegjes opvliegen.

Rouwvliegjes, of de eitjes of larven van rouwvliegjes, komen vaak je huis in via nieuwe planten of door potgrond die nageslacht bevat. Je moet heel veel geluk hebben om dit op te merken, dus helaas gebeurt het vrij makkelijk. Ze kunnen overigens ook gewoon naar binnen vliegen!

Waar rouwvliegjes vooral goed in zijn is voortplanten. De varenrouwmug blijft zich haar hele leven voortplanten en ze legt tot wel 200 eitjes per keer. Overigens leeft deze mug maar een paar dagen, maar met 200 nakomelingen zie je het probleem vast al. Rouwvliegjes planten zich zo snel voort dat je ze moeilijk weg krijgt. De eitjes komen al na een paar dagen uit en dan beginnen de larven van de vliegjes de levende wortels van je plant op te eten. Als ze nog klein zijn knabbelen ze aan de haarwortels, maar hoe groter de larve wordt, hoe groter de wortels zijn die hij lust. Door de aangetaste wortels verzwakt je plant, omdat hij minder goed water en voedingsstoffen kan opnemen. Je plant wordt hierdoor ook kwetsbaarder voor schimmels en bacteriën. Na een week of 3 á 4 verpoppen de larven tot vliegjes. De vliegjes eten vooral dode plantenresten, zoals afgevallen blaadjes of stengeltjes. Je vindt ze hierdoor ook wel in de buurt van verwelkte bloemen. De vliegjes doen verder niet zoveel kwaad, op het leggen van eieren na. Net als bij de buxusrups zijn bij de rouwvlieg dus ook de larven de grootste schade aanrichters! Rouwvliegjes zijn voor mensen of dieren overigens niet schadelijk, maar wel vervelend. Ze hebben nogal de neiging in je gezicht te vliegen. Overigens zijn rouwvliegjes geen goede vliegers, ze vliegen maar kleine stukjes en lopen liever!

Helemaal voorkomen kun je rouwvliegjes niet, maar er zijn wel wat voorzorgsmaatregelen te nemen.

Zoals gezegd kunnen rouwvliegjes, of de larven en eitjes, meekomen met een nieuw aangekochte plant. Je ziet dit vaak pas als de vliegjes rond je plant vliegen. Hou nieuwe planten altijd een tijdje in quarantaine, weg van je andere planten. Mochten er dan vliegjes meegekomen zijn, dan heb je ze in ieder geval maar in één plant.

Rouwvliegjes houden van vochtige, rotte grond. Zorg dus dat je je planten niet teveel water geeft. Voorkom altijd dat er een laagje water onderin de pot blijft staan, want de wortels kunnen hierdoor gaan rotten. Een paradijs voor rouwvliegjes én sowieso niet bevorderlijk voor je plant. Hou verder de plant en de potgrond vrij van afgevallen blaadjes, bloemetjes en andere plantenrestjes. Deze plantenresten zullen uiteindelijk gaan rotten en de vervelende vliegjes aantrekken.

Verder is de beste bescherming altijd een gezonde plant. Een gezonde plant heeft de juiste standplaats, krijg voldoende maar niet teveel water en krijgt extra plantenvoeding als hij het nodig heeft. Mochten zich er dan toch rouwvliegjes gaan nestelen, dan zal je plant er niet direct veel last van ondervinden en sneller herstellen. Jonge plantjes en zaailingen hebben meestal nog niet de kracht om de aanval van de larven op de nieuwe worteltjes te doorstaan. Grijp dus wel altijd zo snel mogelijk in!

Leg een laag zand (bijvoorbeeld uit de zandbak) over de aarde. Het zand blokkeert de lucht en de larven zullen afsterven. Ook komt de varenrouwmug er niet doorheen om nieuwe eitjes te leggen, ze legt deze niet in het zand. Laat het zand maximaal 2 weken bij je plant liggen, want anders zullen de wortels ook afsterven door zuurstofgebrek.

Je kunt de potgrond ook afdekken bijvoorbeeld huishoudfolie, dit doet hetzelfde als zand. Zorg wel dat je geen gaatjes open laat, dat lukt niet bij elke plant!

Kaneel schijnt rouwvliegjes te weren, maar de resultaten zijn wisselend. Giet wat kaneelpoeder op de potgrond of maak er een extract van. Kook hiervoor een liter water met 2 eetlepels kaneel, laat het water afkoelen en geef het water aan je plant.

Rouwvliegjes zijn gek op witte wijn. Zet een glaasje of schaaltje naast je plant met een mix van water en wijn en voeg hier een druppeltje afwasmiddel aan toe. De vliegjes drinken ervan en zullen verdrinken in de wijn, doordat de waterspanning weg is door het afwasmiddel. Je kunt ook gele plak strips gebruiken om rouwvliegen te vangen, ze worden namelijk aangetrokken tot de kleur geel. Overigens pak je met deze methodes alleen de vliegjes en natuurlijk niet de larven en eitjes. Dit werkt alleen voldoende als je alle vliegen vangt vóór ze eitjes leggen…

De beste natuurlijke bestrijding tegen rouwvliegjes zijn aaltjes of insect parasitaire nematoden. De aaltjes dringen de larven binnen waar ze een bacterie afscheiden die dodelijk is. In de dode gastheer ontstaat vervolgens een nieuwe generatie aaltjes, welke op zoek gaan naar een nieuwe gastheer. Op deze manier doden de aaltjes de larven van de rouwvlieg. Zodra er geen larven meer zijn, zullen de aaltjes vanzelf ook doodgaan. Aaltjes giet je heel makkelijk met wat water bij de plant. Hou hierna de aarde vochtig, anders gaan de aaltjes dood.

Heb je alles al geprobeerd, maar is niets gelukt? Kom langs in één van onze winkels en vraag onze specialisten om raad. Misschien is er gewoon geen redden aan en wordt het tijd voor een nieuwe plant, ook daar helpen we je natuurlijk graag bij. Tip: kijk ook eens of je misschien een stekje van je huidige plant kunt maken! Hou deze natuurlijk ver weg van de besmette plant, maar zo kun je toch nog door genieten van je mooie groene vriend. Ook hierin adviseren wij je graag.