Passiebloem (Passiflora)

De passiebloem heeft een opgaande klimmende groeiwijze en is sterk vertakt. Aan de lange stengels van deze klimplant zitten rankjes die zich overal omheen krullen. Hiermee houdt de passiebloem zich stevig vast, om steeds hoger naar het licht te klimmen tot zo’n drie meter. Maar zes meter kan deze snelle klimmer ook wel halen en dat soms zelfs in één jaar! Geef de Passiflora wel ondersteuning van gespannen draden, gaas, een hek of een pergola zodat hij zich kan vasthouden. De lange, soepele stengels groeien in het voorjaar en de zomer heel snel en gaan zelf op zoek naar steun. Let op eventuele bomen in de buurt: voor je het weet zit deze vol met de passiebloem.

De Passiflora caerulea 'Constance Elliott' is een prachtige witte vorm die net zo winterhard is als Passiflora caerulea. De vruchten zijn eetbaar als ze oranje kleuren en helemaal rijp zijn, maar er zit niet zoveel smaak aan.

Bij de Passiflora ‘Amethyst’ zijn de bloemen helemaal paars. Deze soort is niet winterhard, de vrucht is eetbaar.erulea 'Constance Elliott' is een prachtige witte vorm die net zo winterhard is als Passiflora caerulea. De vruchten zijn eetbaar als ze oranje kleuren en helemaal rijp zijn, maar er zit niet zoveel smaak aan.

De Passiflora ‘Beervelde’ heeft roze bloemen met een paarse kroon en is niet winterhard. De vrucht van de ‘Beervelde’ is niet eetbaar.

De Passiflora ‘Damsel’s Delight’ is een nieuwe passiebloem met extra grote bloemen. Hij is redelijk winterhard. De vrucht is niet eetbaar.

De Passiflora ‘Purple Haze’ heeft paarsroze bloemen met een witte kroon. De vrucht is eetbaar. De ‘Purple Haze’ is matig winterhard.

De Passiflora ‘Purple Rain’ heeft paarse bloemen, de smalle blaadjes van de kroon zijn iets golvend. De vrucht is eetbaar en hij is winterhard.

De Passiflora ‘Snow Queen’ heeft fijne witte bloemen. De vrucht is niet eetbaar. Redelijk winterhard.

De Passiflora incarnata, ook wel bekend als de wilde passiebloem, heeft lichtpaarse bloemen. Alleen de Passiflora incarnata is geschikt om te gebruiken in de kruidengeneeskunde (fytotherapie), een aftreksel van deze passiebloem wordt gebruikt in kalmerende en slaapbevorderende middelen. De vrucht is eetbaar. Van deze soort wordt ook passiebloem thee gemaakt.

De Passiflora edulis is de passiebloem die heerlijke eetbare vruchten geeft en heet daarom ook wel passievrucht of passievruchtplant. Maracuja wordt gekweekt voor de donkerpaarse vruchten. Houdt van warmte en is niet winterhard.

De Passiflora ligularis heeft grote wit met paarse bloemen en groot hartvormig blad. De passievrucht van Passiflora ligularis is eetbaar en wordt zoete granadilla genoemd.

Ja, een passiebloem kan giftig zijn. Er zijn giftige soorten en niet-giftige soorten. Onrijpe vruchten kunnen sowieso giftig zijn, ook al zijn ze in rijpe vorm eetbaar. Draag bij het snoeien van je passiebloem handschoenen. De passievrucht (Passiflora edulis) is niet giftig.

Er komen prachtige elegante bloemen aan de passiebloem. Ze zijn heel bijzonder van vorm en bestaan uit een krans van lichtgroene blaadjes en een kroon (corona) van draadachtige blaadjes in blauw en wit. Het blad is diep ingesneden en heeft vijf tot zeven punten (lobben).

Toen Spaanse missionarissen de passiebloem in Amerika ontdekten, zagen zij in de bloem de symbolen van de passie (het lijden) van Jezus Christus, vandaar de naam passiebloem. De lichtgroene blaadjes staan symbool voor de apostelen, de drie stampers lijken op de spijkers waarmee Jezus Christus aan het kruis werd genageld en de kroon (corona) staat voor de doornenkroon.

De bloemen blijven één of twee dagen open, dan sluiten de lichtgroene kelkbladen zich om de bloem. Maar geen zorgen, er zitten zoveel knoppen aan de passiebloem dat er elke dag weer heel wat bloemen open gaan.

De passiebloem bloeit vanaf juni en bloeit de hele zomer door. Tot in november kunnen er nog bloemen aan de Passiflora komen.

Als de passiebloem is uitgebloeid, hoef je niets te doen, de bloemen vallen vanzelf van de plant. De bloei gaat door tot in de herfst. Daarna gaat de passiebloem in winterrust, maar in het volgende jaar gaat de passiebloem opnieuw bloeien. Ook al is een bloem van de Passiflora snel uitgebloeid, je ziet al snel weer een volgende bloemknop opengaan. De bloemen wisselen elkaar af zodat je de hele zomer door kunt genieten van een bloeiende passiebloem.

De heerlijke vruchten van de passie bloem heb je vast wel eens gegeten. De passievrucht groeit aan de soort Passiflora edulis en wordt ook wel maracuja genoemd. Deze zijn donkerpaars. De Passiflora ligularis krijgt ook lekkere eetbare vruchten, deze noemt men ook wel zoete granadilla. De passievrucht van sommige andere soorten kunnen eetbaar zijn, maar niet van allemaal en onrijpe vruchten kunnen giftig zijn! In een warme zomer kunnen er vanuit de bloem eivormige vruchten rijpen. Deze zijn eerst groen, kleuren dan geel en daarna vaak oranje. Eet de vrucht pas als deze van de plant valt, pas dan is de passievrucht helemaal rijp. 

Ja, Passiflora caerulea is winterhard, maar vooral jonge planten willen wel graag wat vorstbescherming. Dek de grond rond de passiebloem ’s winters af met een dikke laag blad (mulchlaag) of stro, om te wortels tegen de kou te beschermen. Alleen als het kouder wordt dan -12 °C kan de plant helemaal bevriezen en gaat je passiebloem dood. Vaak bevriezen alleen de takken en je passiebloem loopt dan bijna altijd vanuit de wortels weer uit in het voorjaar. Een passiebloem in pot is wel gevoeliger voor vorst, je kunt de plant tijdens vorst het beste naar binnen halen. De passiebloem in pot kan na het overwinteren half mei weer naar buiten. De andere soorten passiebloem zijn niet allemaal helemaal winterhard, je kunt ze wel vorstvrij laten overwinteren of als eenjarige plant houden.

Nee, de passiebloem is niet groenblijvend in de winter. In een zachte winter blijven de bladeren wel heel lang aan de plant, vaak tot in december. Zo is de passiebloem eigenlijk half-wintergroen.

De passiebloem kun je het best in mei/begin juni planten, zo geef je deze klimplant een goede start. De bovenkant van de kluit moet gelijk komen met het grondniveau. Voor een mooi vol effect kun je van de passiebloem langs een muur of schutting één plant per strekkende meter in de grond zetten. Denk er wel aan dat deze klimmer houvast moet hebben. Langs een gladde muur of schutting kun je als klimhulp draden spannen of gaas bevestigen. Ook een passiebloem die je in een pot wilt houden, plant je het best in het voorjaar of de vroege zomer.

De passiebloem heeft in de zomer, als het warm en droog is, wel wat extra water nodig, maar deze klimplant kan ook goed tegen droogte. Te natte grond kan wortelrot veroorzaken. Een passiebloem in een pot kan snel uitdrogen, ook als het heeft geregend. Controleer de vochtigheid van de potgrond en geef ruim water als de grond droog aanvoelt.

Geef je passiebloem in het voorjaar mest voor klimplanten. Een passiebloem in pot kun je in het voorjaar en de zomer elke zes weken bijmesten met vloeibare mest voor terrasplanten.

De passiebloem moet je eens per jaar snoeien om beschadigde en dode takken te verwijderen, ook snoei je de Passiflora om deze klimplant mooi te houden. Deze plant groeit zo hard dat hij minder mooi zal zijn als je teveel ‘oude’ delen laat zitten, want die zijn het tweede jaar minder fleurig dan alles wat er nieuw over- en doorheen groeit. Snoei de passiebloem in het voorjaar als je geen vorst meer kunt verwachten: eind april of mei. Begin bij het snoeien van de passiebloem altijd met het afknippen van zwakke en dode takken. Knip vervolgens te lange takken terug tot vlak boven een zijscheutje. Snoei daarna de zijscheutjes tot op twee knoppen terug. Op deze zijtakjes komen de bloemen. De passiebloem groeit heel snel, je kunt gerust flink snoeien! Is jouw Passiflora wel erg wild gaan groeien en kun je de takken niet of nauwelijks meer uit elkaar halen? Je kunt ook de hele plant op 50-100 cm vanaf de grond afknippen. Doe dit niet vaker dan 1 x in de drie tot vier jaar. Heb je de passiebloem in een pot welke je in de winter vorstvrij zet, knip dan de lange stengels af voor de passiebloem naar zijn overwinterplek gaat. Gebruik een scherpe en schone snoeischaar. Lees in onze blog alles over het snoeien van de passiebloem.

Een passiebloem kun je in het voorjaar verplaatsen of verplanten. Heb je al een oude passiebloem dan kan de plant het mogelijk niet overleven. In dat geval kun je beter een stek maken van de passiebloem en die op de nieuwe plek in je tuin planten.

Ja, de passiebloem kun je zelf stekken. Knip de bovenkant van een rank af (kopstek). De passiebloem stek moet ongeveer 10-15 cm lang zijn. Laat twee of drie bladeren aan de top zitten en haal het blad dat lager zit er helemaal af. Snijd de steel schuin af met een scherp mes en doop de onderkant van de steel in stekpoeder. Vul een potje met stekgrond en steek de Passiflora hierin. Goed aandrukken, geef een beetje water. Doe nu een doorzichtig plastic zakje over het potje, zo beperk je de verdamping. Zet de stek op een warme en lichte plek. Hopelijk zijn er na drie tot vier weken wortels gegroeid. April-juni is de beste tijd om je Passiflora te stekken. De passiebloem kan ook zichzelf vermeerderen, dus kijk niet gek op als je na een paar jaar meerdere passiebloemen ziet groeien in je tuin. Leuk om cadeau te doen!

De passiebloem kan last hebben van meeldauw, je ziet dan witte vlekken op de bladeren. Meeldauw is eigenlijk geen ziekte, maar een schimmel. Het komt vooral voor bij planten die je ‘s winters vorstvrij overhoudt. Krijgt jouw Passiflora last van meeldauw? Lees dan onze blog over het bestrijden van valse en echte meeldauw.

De passiebloem kan verwelken door de verwelkingsziekte. Vaak heeft slechts een deel van de takken verwelkt blad. De verwelkingsziekte wordt veroorzaakt door een schimmel in de grond. Zorg voor goede groeiomstandigheden: voldoende zon, voeding en water. Knip aangetaste stengels af en verwijder alle aangetaste plantendelen. Doe deze in de GFT bak en niet op je eigen composthoop.

Een passiebloem kan dood gaan als hij in de winter helemaal bevroren is. Na strenge vorst zijn de stengels en ook de wortels dood gevroren. Gelukkig loopt Passiflora caerulea meestal wel weer uit na de winter. Je denkt dan misschien dat de passiebloem dood is, maar vanaf april zie je weer jonge scheutjes groeien.

Een passiebloem kan gele bladeren krijgen als hij een tekort aan voeding heeft of als de grond te droog is. Vooral bij een passiebloem in een pot kan de grond snel uitdrogen. Zie je gele vlekjes op de bladeren dan is de passiebloem waarschijnlijk aangetast door een virus. Bij krullende gele bladeren kan het voorkomen dat er luizen van de bladeren eten. Het is normaal als de passiebloem in de herfst of winter gele of bruine bladeren krijgt, in het voorjaar groeien er weer nieuwe bladeren aan de plant.

Als je passiebloem slappe bladeren krijg dan is de grond waarschijnlijk te droog. Maar het kan ook zo zijn de plant last heeft van de verwelkingsziekte, dit komt door een schimmel in de grond.

Als je passiebloem bruine bladeren krijgt dan kan dit komen door te droge grond. De verwelkingsziekte kan ook voor bruine bladeren zorgen, dit komt door een schimmel in de grond. Bruine vlekken op de bladeren van je passiebloem kunnen ook komen door luizen of andere kleine beestjes.

Deel jouw passiebloem met #intratuin en zie hem hier terug! Lees meer.