Meidoorn (Crataegus)

De meidoorn is een kleine boom of struik met een grillige groeiwijze. De volle kroon is sterk vertakt en kan vrij breed worden, wel tot 6 meter. Aan de takken zitten scherpe doornen, net als bij veel andere planten uit de rozenfamilie. De glanzende, donkergroene bladeren hebben drie tot zeven lobben of zijn ovaal van vorm. Ze kleuren opvallend geel of oranje in de herfst. Je kunt een meidoorn kopen als (hoogstam)boom, meerstammige boom, struik en als haagplant. Een meidoorn boom komt met één of meerdere stammen uit de grond en kan 6-8 meter hoog worden, bij uitzondering 10 meter. Een meidoornstruik is al vanaf de grond vertakt en wordt tot 4,5 meter hoog. Een meidoornhaag kan laag gesnoeid worden, bijvoorbeeld 1 meter, maar je kunt er ook een 3 meter hoge haag van maken. De meidoorn groeit als boom vrij langzaam. Een meidoornhaag groeit ongeveer 20-40 cm per jaar.

De Crataegus persimilis 'Splendens' heeft een brede kroon en is dicht vertakt. Het ovale blad heeft een gezaagde rand, witte bloemen en ronde rode vruchtjes. In de herfst kleurt het blad oranje.

• Bloeikleur: wit
• Hoogte: 6-8 meter

De Crataegus laevigata is een inheemse boom met gelobd blad, witte bloemen en ongeveer 1 cm grote peervormige vruchten.

• Bloeikleur: wit
• Hoogte: 5-6 meter

Nee, de meidoorn is niet giftig. De meidoorn is veilig voor huisdieren, maar door de scherpe stekels kunnen huisdieren zich er wel aan verwonden. De vruchten zijn niet giftig, maar door het eten van te veel rauwe vruchten kun je wel last krijgen van je maag. 

Ja, zowel jonge blaadjes, bloesems als de bessen van de meidoorn zijn te eten. Eet de bessen pas als ze echt rijp zijn, dat is meestal pas eind september of begin oktober. De bessen zijn dan donkerrood. Meidoorn bessen smaken zuurzoet en vaak melig, maar zijn niet bijzonder lekker. Ze kunnen het beste in gerechten verwerkt worden dan los gegeten, denk hierbij aan verwerking in jam of marmelade, koekjes of cake. Ze bevatten antioxidanten, vitamine C en flavonoïden en zijn daardoor goed voor je in kleine hoeveelheden.

De meidoorn doet het in de volle zon of lichte schaduw. De meidoorn kan gevoelig zijn voor harde wind, daarom is het aan te raden om deze boom een beetje beschut te plaatsen. De Crataegus stelt niet zoveel eisen en doet het prima in bijna elke grond. Zandgrond, leemgrond of kleigrond, het liefst kalkhoudend. Het liefst goed gedraineerd, want de meidoorn houdt niet van natte voeten, maar ook weer niet al te droog.

Ja, de meidoorn is zeer winterhard.

Nee, de meidoorn is niet groenblijvend. De meidoorn is een bladverliezende boom en laat zijn blaadjes in de herfst vallen. In het voorjaar verschijnen er weer nieuwe blaadjes aan de takken.

De meidoorn kun je het best van oktober tot april planten, als het blad van de takken is. Een meidoorn gekweekt in een kweekpot kun je het hele jaar door planten. Stel het planten alleen even uit als het vriest, als de grond erg nat is en als het zeer zonnig is. Graaf een ruim plantgat dat twee keer zo breed is als de kluit en net zo diep als de hoogte van de kluit. Verbeter de uitgegraven grond met compost of bladaarde. De bovenkant van de wortelkluit moet gelijk komen met het grondniveau. Vul het plantgat met de uitgegraven aarde, druk goed aan en geef ruim water. De plantafstand voor een meidoorn boom is net zo breed als de kroon van een volwassen meidoornboom, dit is 5-6 meter. Voor een haag plant je drie tot vier struikjes per strekkende meter.

De meidoorn heeft niet veel water nodig en kan goed tegen tijdelijke droge perioden. Geef jonge planten wel water als het wat langer droog is, je geeft ze dan een goede start. De meidoorn heeft niet zoveel voedsel nodig en groeit ook prima in wat armere grond. Je kunt een meidoorn die in wat armere grond staat de eerste jaren wel bemesten door in het vroege voorjaar organische mestkorrels te strooien. Een meidoornhaag bemest je 1 x per jaar met hagenmest.

Een jonge boom kun je snoeien voor een mooie vorm. Bij een volwassen boom is snoeien nauwelijks nodig. Je moet een meidoornhaag na het planten snoeien om een goede vertakking te bevorderen, zo krijg je een mooie dichte meidoornhaag. Vervolgens moet je een meidoornhaag jaarlijks snoeien om de haagvorm te behouden.

Een meidoorn kun je 1 x per jaar snoeien, het best in de zomer na de bloei. Snoei niet in de winter, want dan ontstaan er veel dunne twijgen (waterlot). Een meidoornhaag snoei je 1 x per jaar in juni na de bloei, zo nodig de meidoornhaag een tweede keer bijknippen in de herfst.

Een meidoornboom kun je snoeien je door dode en beschadigde takken weg te halen, dat geldt ook voor kruisende takken en takken die naar binnen groeien (de kroon in). Een meidoornstruik kun je snoeien door de takken uit te dunnen. Knip altijd vlak boven een scheutje of een zijtak die naar buiten wijst. Een pas geplante meidoornhaag snoei je door de toppen in te korten, dit kan tot ongeveer 1/3 van de hoogte. Een volwassen meidoornhaag die een vrij strakke vorm moet houden, snoei je door alle scheuten die buiten de haagvorm uitsteken af te knippen. Voor een losse meidoornhaag knip je alleen enkele scheuten wat dieper in de haag weg.

Een meidoorn snoei je met een schone en scherpe snoeischaar. Voor dikkere takken kun je een snoeizaagje gebruiken. Een meidoornhaag knip je met een heggenschaar of met een snoeischaar. We raden je aan om bij het snoeien dikke tuinhandschoenen te dragen in verband met de stekelige takken.

Een meidoorn is goed te verplaatsen of verplanten. Als de meidoorn al jarenlang op dezelfde plek staat dan kan het wel lastig zijn om de boom of struik nog te verplanten. Bij het uitgraven raken er vaak veel wortels beschadigd en dit kan ervoor zorgen dat je meidoorn afsterft. De beste tijd om een meidoorn te verplanten is het voorjaar (maart-april) of het najaar (september-oktober), als de struik kale takken heeft. Graaf de wortelkluit zo ruim mogelijk uit, schud de aarde er voorzichtig af en graaf de wortelkluit op de nieuwe plek weer in. De bovenkant van de kluit moet gelijk komen met het grondniveau. Stevig aandrukken, geef ruim water om de meidoorn op zijn nieuwe plek een goede start te geven.

De meidoorn kun je vermeerderen door deze te stekken. De beste tijd om stekken van je meidoorn te nemen is de herfst, nadat het blad van de takken is gevallen. Knip een stekje van de top van een tak zonder vruchten, van ongeveer 15-30 cm lang. Kies een jonge tak die dit jaar gegroeid is en verwijder het zachte topje van de tak. Snij het takje met een scherp mesje schuin af, vlak onder een knop of verdikking, en doop het in stekpoeder. Graaf een gleuf in de tuin en vermeng de aarde met compost. Je kunt de stekken ook in een pot met compost of potgrond steken. De stek van je meidoorn komt voor 2/3 onder de grond, zet de stekken 10-15 cm van elkaar. Aan het ondergrondse deel gaan wortels groeien en hopelijk gaat de stek in het voorjaar verder groeien. In het najaar kun je dan de stek van je meidoorn verplanten. Meidoorns worden door de kweker meestal geënt.

Waarschijnlijk heeft je meidoorn last van de bladvlekkenziekte. Bij de bladvlekkenziekte verschijnen er bruine vlekken op de bladeren. Er kunnen ook gaten in het blad komen, daarna gaat het blad afvallen. Haal zoveel mogelijk oud blad van je zieke meidoorn en verwijder dit blad helemaal uit de tuin. De ziekte wordt namelijk veroorzaakt door een schimmel en is besmettelijk. Zorg voor betere groeiomstandigheden om de bladvlekkenziekte te voorkomen. Je meidoorn zal vanzelf herstellen als deze sterk genoeg is.

Als je meidoorn zijn blad verliest dan kan dit komen door de bladvlekkenziekte. De ziekte bacterievuur (perenvuur) kan ook een rol spelen, de meidoorn is hier gevoelig voor. Je ziet vaak bruine punten aan het einde van de twijgen. Helaas is er niets te doen aan bacterievuur. Omdat het zo besmettelijk is, geldt er een verplichting om aangetaste bomen te verwijderen. Ontsmet altijd je snoeigereedschap om de verspreiding van bacterievuur te voorkomen.

Deel jouw meidoorn met #intratuin en zie hem hier terug! Lees meer.