Acacia / bolacacia (Robinia)

Robinia én echte Acacia horen bij de vlinderbloemenfamilie (Fabaceae). De Robinia komt oorspronkelijk uit Noord-Amerika, er zijn ruim 10 soorten bekend. Inmiddels komt de Robinia veel voor in onze loofbossen. De Acacia komt oorspronkelijk uit Australië en Afrika, er zijn ongeveer 160 soorten bekend.

De acacia boom is een mooi vertakte boom die opgaand groeit en een ovale tot ronde kroon heeft. De bast is bij wat oudere exemplaren diep gegroefd, de grillig groeiende takken zijn bezet met lange doorns. Het lichtgroene blad is samengesteld en bestaat uit meerdere ovale deelblaadjes, het blad loopt laat uit in het voorjaar. De groeisnelheid van de acacia boom is vrij snel voor een boom, de takken kunnen wel een meter per jaar groeien. Na 3-4 jaar heb je al een hele boom en na tien jaar is de hoogte gemiddeld 8 meter. Een acaciaboom kan uiteindelijk 25 meter hoog worden, maar wordt in ons klimaat meestal 10-15 meter. De breedte van de kroon kan 12 tot 18 meter zijn. Bij een bolacacia is de hoogte afhankelijk van de lengte van de stam, maar meestal niet hoger dan 5 meter.

De Robinia pseudoacacia is een forse boom met fijn verdeeld lichtgroen blad en witte bloemen.

• Bloei in mei-juni
• Hoogte 10-15 meter (soms hoger) 

De Robinia pseudoacacia ‘Frisia’ valt op door het helder groengele blad, in de zomer wordt het blad wat groener. Witte bloemen.

• Bloei in mei-juni
• Hoogte tot 10-15 meter (soms hoger)

De Robinia margaretta ‘Pink Cascade’ is een grote struik of middelgrote boom met geurende roze bloemen . Ook ‘Casque Rouge’ genoemd.

• Bloei in mei-juni
• Hoogte 6-10 meter

Ja, de acacia is giftig voor mensen en dieren. De peulen en zaden zijn ook giftig, pas daarom op met kinderen. De acacia boom is ook giftig voor paarden. Neem bij inname voor de zekerheid contact op met de huisarts of de dierenarts. Draag bij het snoeien handschoenen om irritatie van de huid te voorkomen.

De acacia boom groeit het liefst op een zonnige plek. De takken van de Acacia zijn gevoelig voor wind en kunnen bij sterke wind zelfs afbreken. Plant je acacia boom dus het liefst op een beschutte plek. De  acacia boom groeit in bijna elke goed doorlatende grond en kan zelfs in wat armere zandgrond groeien. Te natte of heel voedselrijke grond, zoals zware kleigrond, is minder geschikt voor de acaciaboom.

De acacia boom Robinia is goed winterhard.

Nee, de acacia is niet groenblijvend in de winter. Het is een bladverliezende boom die in de herfst zijn bladeren laat vallen.

Een acacia boom in kweekpot kun je het hele jaar door planten. Stel het planten alleen even uit als het vriest, als de grond erg nat is en als het zeer zonnig is. Een acacia boom met kluit of kale wortels kun je planten van eind oktober tot begin april, als er geen blad aan de takken zit.  Graaf een ruim plantgat dat twee keer zo breed is als de kluit en net zo diep als de hoogte van de kluit. Verbeter de uitgegraven grond met aanplantgrond. De bovenkant van de wortelkluit moet gelijk komen met het grondniveau. Vul het plantgat met de uitgegraven aarde, druk goed aan en geef ruim water.

De plantafstand hangt af van de volwassen breedte van de soort. De Robinia pseudoacacia bijvoorbeeld kan uiteindelijk 12-18 meter breed worden, dit is dan ook de plantafstand. Reken voor een bolacacia minimaal 3 meter plantafstand.

Na het planten van een acacia boom is het nodig om boompalen te plaatsen. Als de jonge boom door de wind bewogen wordt, zullen de wortels niet goed kunnen vastgroeien. Met een of meerdere boompalen krijgt de boom een tijdelijke steun en blijven de wortels op hun plek. Voor een klein exemplaar is een korte boompaal of een schuin geplaatste lat vaak al voldoende. Plaats de paal aan de kant waar de wind meestal vandaan komt (vaak zuidwest), iets schuin van de stam af gericht. Bij grote maten en op een plek waar het veel waait zijn twee of drie palen gewenst. Meestal zijn korte palen (60 cm boven de grond) met een diameter van 10 cm voldoende. Plaats de palen op een plek waar geen wortels liggen, sla de paal in de grond of gebruik een palenboor. Een boompaal moet minstens 15-30 cm van de stam af staan, bij korte palen mag het meer zijn. Bind de stam aan de boompaal met touw, boomband of een verstelbare boomband met afstandshouder en gesp.

De acacia boom kan vrij goed tegen droogte en is een klimaatbestendige boom. Maar we raden je wel aan om in een lange, droge periode in de zomer extra water te geven. Een jonge boom heeft na het planten twee jaar lang nog regelmatig extra water nodig in droge perioden.

Het bemesten van een acaciaboom is meestal niet nodig. Op arme en droge zandgrond kun je jaarlijks in de winter een laag compost rond de voet van de boom strooien. Laat de stam hierbij altijd vrij.

Je moet een acacia snoeien voor een mooie vorm, de bolacacia moet je snoeien voor een compacte bolronde kroon. Je moet bij de acacia ook wortelopslag snoeien, dit zijn jonge boompjes die vanuit de wortels groeien (opslag).

Een acacia die als boom groeit hoef je alleen te snoeien voor een mooie vorm, dat hoeft dus niet elk jaar. De beste tijd om je acacia boom te snoeien is de late zomer of herfst. Wortelopslag (scheuten vanuit de wortels) moet je elk jaar in de herfst weghalen. De bolacacia moet je 1 x per jaar eind februari of begin maart snoeien. Niet snoeien als het vriest. Het eerste jaar na planten kun je de snoeibeurt overslaan. Een bolacacia om het jaar snoeien kan ook, maar stel het snoeien niet meer dan twee jaar uit, want dan valt de bol uit elkaar en worden de takken te dik.

Begin met dode takken weg te halen, ook takken die elkaar kruisen haal je weg. Kijk of er jonge boompjes uit de wortels groeien en haal die zo kort mogelijk bij de wortel weg. Trek de scheut van de wortel af, dat werkt beter dan knippen. Knip bij de bolacacia alle takken tot op enkele centimeters tot 10 cm vanaf de basis af (knotten). Snoei niet tot in de stam maar laat wel een stukje van de tak staan en blijf boven de entplek.

Je snoeit een acacia met een super scherpe en schone snoeischaar, zo maak je mooie gladde snoeiwonden. Dikkere takken snoei je met een takkenzaag. Gebruik geen takkenschaar, dit zorgt voor lelijke snoeiwonden met rafelige randen. Draag bij het snoeien van een acaciaboom dikke tuinhandschoenen vanwege de scherpe stekels en de giftigheid.

Als het blad van de takken is gevallen, volgt voor struiken een rustperiode, een prima tijd om je acacia boom te verplanten. De beste tijd is het vroege voorjaar (maart) of het najaar (oktober-november). Graaf de wortelkluit zo ruim mogelijk uit, schud de aarde er voorzichtig af en graaf de wortelkluit op de nieuwe plek weer in. De bovenkant van de kluit moet gelijk komen met het grondniveau. Knip daarna direct de takken voor minstens een derde terug. Geef ruim water om je acacia boom op zijn nieuwe plek een goede start te geven.

Als je acacia boom al langer dan een paar jaar op dezelfde plek heeft gestaan en je moet veel wortels beschadigen, dan is er kans dat je acacia het verplanten niet overleeft. Om de overlevingskans te verhogen, begin je een jaar voor het verplanten in een cirkel rond de stam de wortels door te steken met een spade. De afstand tot de stam moet 60-80 cm zijn. De boom zal nieuwe wortels maken waar je de wortels hebt doorgestoken. Bij het verplanten steek je net buiten de rond gestoken cirkel, zodat de jonge worteltjes aan de kluit blijven. Dankzij de nieuwe wortels zal de acaciaboom beter kunnen groeien op zijn nieuwe plek.

Deel jouw acacia of bolacasia met #intratuin en zie hem hier terug! Lees meer.