Laden..
Vijgenboom (Ficus carica)

Vijgenboom (Ficus carica)

Een vijgenboom plant je voor de mediterrane uitstraling, de zoete vruchten en zeker ook voor het prachtig gevormde leerachtige blad. Het blad is gelobd en wordt tot 30 cm lang, je kent de vorm vast wel van schilderijen waar Adam en Eva op afgebeeld zijn.

Al in de oudheid werden vijgen gekweekt. de vijg is zelfs een van de oudste door de mens geteelde vruchten. De peervormige vruchten hebben zoet rood vruchtvlees en zijn ook heel geliefd in gedroogde vorm. Met een vijgenboom in je tuin kun je genieten van super verse vruchten, ze zijn heel voedzaam en gezond! In een goed jaar oogst je in de zomer emmers vol vijgen, heerlijk voor jam, compote, desserts en taart.

De nieuwste vijgenrassen groeien prima in ons klimaat en zijn winterhard. Je kunt een vijgenboom neerzetten als struik, als stamboompje (vijg op stam), als leiplant tegen een muur of schutting en in een pot.

De vijg (Ficus carica) komt uit Westelijk Azië, in het Middellandse Zeegebied zijn vijgen volop verwilderd. De vijgenboom of vijg heet officieel Ficus carica hoort bij de moerbeifamilie (Moraceae). Er zijn ongeveer 900 soorten Ficus, voor de tuin zijn er heel wat variëteiten van Ficus carica.

  • Delen: Deel dit artikel:
5 minuten leestijd

De vijgenboom in het kort

Soorten:

900 Soorten

Bloeiend:

Ja (de vrucht is de bloem)

Bloeiperiode:

Mei-september

Standplaats:

Volle zon. halfschaduw

Winterhard:

Ja, tot 12/-15 ºC

Groenblijvend:

Nee

Snoeien:

Ja, november-februari

Kenmerken:

Heester, boom

Wat is de groeiwijze en groeisnelheid van de vijg?

De vijgenboom is een struik of kleine boom die groeit door te vertakken. De vijg kan in warme landen wel tien meter hoog worden, bij ons is dat meestal maximaal vier meter. Je kunt een vijg als boompje op stam kweken, met een lage of juist hogere stam. Of kies voor een meerstammige struikvorm. Er zijn ook oude vijgenstruiken te koop met een dikke stam, een bijzondere blikvanger in een grote pot of kuip. Een vijg is ook als leiplant te koop. Een vijg kan snel groeien en zo’n 2,5 tot 4 meter breed worden, dat vraagt dus wel ruimte in de tuin.


Welke vijgenboom soorten zijn er?

Vijgenboom (Ficus carica)Vijgenboom (Ficus carica)

Vijgenboom (Ficus carica ‘Brown Turkey’)

De Ficus carica ‘Brown Turkey’ is een favoriet omdat deze soort veel lekkere vruchten maakt en goed winterhard is. De middelgrote vruchten zijn paarsbruin van kleur en rijpen vrij vroeg.


Vijgenboom (Ficus carica ‘Black Mission’)

De Ficus carica ‘Black Mission’ is een populaire vijg met grote, heel donkerpaarse vijgen. Ze zijn bijna zwart van kleur.


Vijgenboom (Ficus carica ‘Napolitana’)

De Ficus carica ‘Napolitana’ is een sterke vijgenboom die veel sappige, middelgrote paarszwarte vruchten krijgt. De vruchten rijpen vrij vroeg.

Vijgenboom


Vijgenboom bloesem

Een vijg heeft hele kleine groene bloemen. Je ziet de bloemen eigenlijk niet omdat ze in de fluwelig behaarde groene bloembodem zitten. De bloembodem groeit uit tot de vrucht, de bloempjes staan dan binnenin de holte van de vrucht. Daarom is de vrucht zelf eigenlijk de bloem! De piepkleine bloemen zie je pas als je de vrucht opensnijdt.

Wat is de bloeitijd van de vijg?

De vijgenboom kan bloemen maken van mei tot in september. De vijg kan wel drie keer per jaar bloeien en heeft eigenlijk geen vaste bloeitijd.


Vrucht van de vijgenboom: de vijg

De vrucht van een vijgenboom is peervormig, de kleur kan groengeel, paars, bruin of bijna zwart zijn. De vrucht begint te groeien in de herfst en is het volgende jaar rijp in augustus-oktober. Soms beginnen er ook in het voorjaar vijgjes te groeien, die een tweede oogst in oktober-november geven. Van binnen zie je het rood/paarse vruchtvlees van dit exotische fruit. Wil je veel vijgen aan je vijgenboom? Kies dan de Ficus carica ‘Brown Turkey’.

 

Tip: Maak een heerlijke zoete vijgenjam van je vijgen! Neem 300 gram vijgen, 75 gram suiker, 1 eetlepel honing, 2 eetlepels citroensap en een snufje kaneel. Kook dit voor 20 minuten en maak het fijn met een staafmixer.

Welke vijgen kun je eten?

Je kunt alle vijgen van Ficus carica eten, het is wel belangrijk dat de vijg goed rijp is.

VijgenVijgen

Wanneer is een vijg rijp?

Een vijg is meestal in augustus-oktober rijp, in het jaar nadat de vijg is begonnen met groeien. Soms groeien er in het voorjaar nieuwe vijgen, in dat geval kunnen er in hetzelfde jaar eind oktober-november nieuwe vijgen rijp zijn. De vijgen zijn rijp als ze zacht aanvoelen en veranderen van kleur, ze worden geler of meer paarsbruin. De vruchten zijn niet goed te bewaren, direct opeten of verwerken dus!

Hoe eet je een vijg, met of zonder schil?

De schil van een vijg is eetbaar. Een verse vijg moet je lekker met schil eten, de schil is zacht en goed eetbaar. Het is handig om de vijg in vier partjes te snijden, dan is deze heerlijke vrucht het makkelijkst te eten. Alleen als de vijg minder vers is en de schil hard aanvoelt, kun je de vijg schillen. Verwijder het steeltje en trek daarna de schil voorzichtig van boven naar beneden van de vrucht af.


Welke standplaats is ideaal voor de vijgenboom?

Vijgenboom (Ficus carica) in potVijgenboom (Ficus carica) in pot

De vijgenboom groeit het best op een zonnige plek, halfschaduw kan ook. Een warme zuidmuur is ideaal, hier zullen de vruchten goed kunnen rijpen. Kies een beschutte plek voor je vijg, uit de koude wind. De grond moet goed doorlatend zijn, vijgen houden niet van natte voeten. Kies dus liever een droge plek dan een natte plek voor je vijg. Verder is een vijgenboom niet zo kritisch en groeit zowel op kleigrond als op zandgrond. Zet je vijg het liefst in voedselarme grond, in rijke grond met veel voeding zal een vijgenboom veel bladeren maken, maar weinig vruchten.

Kan een vijgenboom in pot?

Een vijgenboom kan goed in een pot groeien, ook een vijg op stam kan prima in een pot. Kies wel een grote pot met minstens 50 liter inhoud. Gebruik voor een vijgenboom in pot universele potgrond of grond voor mediterrane planten.

Kan een vijgenboom binnen?

Ja, de vijgenboom kun je ook binnen in een pot houden als kamerplant. De vijg gaat in de zomer wel graag naar buiten om je terras te versieren.


Is de vijgenboom winterhard?

De genoemde vijgenrassen zijn in de volle grond goed winterhard tot 12/-15 ºC. Jonge planten kun je beter wel tegen vorst beschermen. Dek de vijgenboom af bij zeer strenge vorst, vooral de jonge scheuten en de nog onrijpe vruchten kunnen bevriezen. Voor het afdekken van je vijgenboom kun je vliesdoek gebruiken. In een pot is een vijg gevoeliger voor vorst, daarom overwinter je een vijg in pot het liefst in een vorstvrije ruimte. De ruimte mag donker zijn, omdat de vijg in de winter toch geen blad heeft.


Is de vijgenboom bladverliezend in de winter?

Ja, de vijgenboom is bladverliezend in de winter, een vijg is dus niet wintergroen.


De vijgenboom planten: wanneer en hoe?

Een vijg kun je het hele jaar door planten, als het niet vriest. De beste tijd voor de aanplant van een vijgenboom  is echter het voorjaar of de vroege herfst. Graaf een ruim plantgat dat twee keer zo breed is als de kluit en net zo diep als de hoogte van de kluit. De bovenkant van de wortelkluit moet gelijk komen met het grondniveau. Vul het plantgat met de uitgegraven aarde, druk goed aan en geef ruim water. De plantafstand is 2-3 meter.


Hoe moet je de vijgenboom verzorgen?

Een vijgenboom heeft voldoende water nodig om goed te kunnen groeien. Geef je vijgenboom daarom in de zomer water als het langere tijd niet regent. Zeker vijgen in pot moet je altijd ruim water geven, ook als het regent kan de grond in de pot droog worden. Geef een vijgenboom in pot 1 x per week veel water, in een warme periode 2x per week. Controleer altijd eerst hoe droog of nat de grond is. Eenmaal goed aangeslagen in de volle grond is een vijg wel goed bestand tegen droogte, de wortels gaan namelijk diep de grond in.

Bemest je vijgenboom elk voorjaar, hiervoor kun je speciale mest voor vijgen (mediterrane plantenmest) gebruiken, organische mestkorrels of koemestkorrels. Geef je vijg nog een keer mest in de zomer.

Voor je vijgenboom


Snoeien van een vijgenboom

Het witte melksap van de vijg kan irriteren op je huid, draag altijd handschoenen bij het snoeien om dat te voorkomen. Komt er toch melksap op je huid, spoel dit dan direct af. Heb je weinig ruimte? Snoeien is niet de enige oplossing: leid de twijgen van een vijg tegen een muur of schutting, bijvoorbeeld in een waaiervorm.

Waarom moet je een vijgenboom snoeien?

Een vijgenboom moet je snoeien als de struik te groot wordt, om een mooie vorm te houden en om het hart van de struik open te maken. Ook moet je een vijg snoeien om dode takken te verwijderen.

Hoe vaak en wanneer moet je een vijgenboom snoeien?

Een vijgenboom snoei je maar 1 x per jaar. Een vijgenboom snoei je in de winter, in november-februari, als er geen blad aan de takken zit. Wanneer je een vijg te laat snoeit, bijvoorbeeld pas in het voorjaar, dan kunnen de snoeiwonden gaan bloeden.

Hoe snoei je een vijgenboom?

Je hoeft een vijg niet ver te snoeien. Stamboompjes en oude vijgen kun je wel verder terug knippen, maar dan zullen er minder vruchten groeien. Je snoeit een vijgenboom door kruisende en beschadigde takken weg te knippen. Je kunt ook alle dode punten wegknippen tot vlak boven een gezonde knop. Knip te lange uitlopers terug tot op 3-4 ogen (knoppen). Spaar de takken met jonge groene vruchtjes, want die gaan nog rijpen. Zorg er bij het snoeien van je vijg voor dat het hart van de struik open blijft. Zo kan er overal in de struik veel zonlicht komen. Dit doe je door takken die naar binnen groeien af te knippen. Vaak loopt de vijgenboom vrij laat uit, denk dus niet te snel dat je vijgenboom dood is.

Waarmee snoei je een vijgenboom?

Je snoeit een vijgenboom met een scherpe en schone snoeischaar. Voor dikke takken gebruik je een snoeizaagje.


Een vijgenboom verplaatsen of verplanten?

Je kunt een vijgenboom verplaatsen of verplanten in oktober-november. Graaf de wortelkluit zo ruim mogelijk uit, schud de aarde er voorzichtig af en graaf de wortelkluit op de nieuwe plek weer in. De bovenkant van de kluit moet gelijk komen met het grondniveau. Geef ruim water om de vijgenboom op zijn nieuwe plek een goede start te geven.


Hoe kun je een vijgenboom stekken?

Een vijg is goed te vermeerderen door stekken te nemen. De beste tijd om stekken van je vijgenboom te nemen is de herfst, nadat het blad van de takken is gevallen, of het vroege voorjaar, als er nog geen blad aan de takken zit. Stek een vijg door de top van een tak zonder vruchten te knippen van ongeveer 15-30 cm lang. Kies een jonge tak die dit jaar gegroeid is (of vorig jaar als je in de vroege lente stekt) en verwijder het zachte topje van de tak. Snij het takje met een scherp mesje schuin af, vlak onder een knop of verdikking, en doop het in stekpoeder. Graaf een gleuf in de tuin en vermeng de aarde met compost. De stek van je vijgenboom komt voor 2/3 onder de grond, zet meerdere stekken 10-15 cm van elkaar. Dek de stekken af als het gaat vriezen. Je kunt de stek ook in een pot met potgrond steken, houd de pot vorstvrij. Aan het ondergrondse deel gaan wortels groeien en hopelijk gaat de stek in het voorjaar verder groeien. In het najaar kun je dan eventueel de stek van je vijg verplanten. Je kunt een vijgenboom ook stekken in water.

Je kunt je vijgenboom ook vermeerderen door afleggen. Hiervoor buig je in het voorjaar een soepele twijg naar de grond. Snij de tak licht in op het punt waar de tak de grond raakt en hou de tak op zijn plek met een steen. Na ongeveer een jaar zijn er wortels gevormd en kun je de jonge plant van de moederplant afsnijden.


Wat is er aan de hand met mijn vijgenboom?

Krullen de bladeren van je vijgenboom?

Als de bladeren van je vijgenboom krullen dan kan dit komen door te natte of te droge grond. Controleer hoe nat de grond is en geef minder of meer water. Het kan voorkomen dat de groene rupsen van de vijgenskeletteermot op je vijgenboom zitten. Ze zitten onder een web op het blad en eten van de bladeren. Soms gaan de bladeren hierdoor krullen. De schade door deze rupsen is beperkt, je hoeft ze dus niet te bestrijden.

Krijgt je vijgenboom gele bladeren?

Als je vijgenboom gele bladeren krijgt dan is de grond meestal te nat, of de vijg staat op een te koude plek. Laat de aarde altijd goed opdrogen tussen twee gietbeurten in. Ook te weinig voeding kan de oorzaak zijn. Het is een normaal proces dat de bladeren in de herfst afvallen, soms zijn ze dan eerst wat geel.

Krijgt je vijgenboom bruine bladeren of bruine vlekken?

Bruine bladeren of bruine vlekken kunnen komen door spint of luizen. Deze kleine beestjes tasten de bladeren aan. Wil je meer weten over de bestrijding van beestjes op jouw vijgenboom? Lees dan onze blogs over bladluis en spint. Soms zijn schimmels de boosdoener. Te natte grond kan de groei van schimmels en rotten van de wortels veroorzaken, ook hierdoor krijgt de vijgenboom bruine bladeren. Zorg er bij het watergeven voor dat de bladeren niet nat worden.

Vallen de vruchten van je vijg?

Te weinig water kan de vruchten van je vijgenboom doen afvallen, check dus of de grond te droog is. Bij jonge vijgen is het normaal dat een deel van de vruchten er afvalt, de plant moet eerst nog groeien om meer vijgen te laten rijpen.

Barsten de vruchten van je vijg open?

Als er vijgen openbarsten aan je vijgenboom, dan kan de grond te nat zijn. Een kleine barst aan de onderkant van de vijg is niet erg, dit geeft aan dat de vijg rijp is. Lekker eten dan dus!

 

Symptoom vijgenboom Oorzaak Wat te doen
Krullend blad Te nat of te droog, rupsen Minder of meer water geven, niet nodig om rupsen te bestrijden
Gele bladeren Te nat, te koud, te weinig voeding Minder water geven, op een warme plek zetten, bijmesten
Bruine bladeren Spint, luizen, schimmels, te nat Beestjes en schimmels bestrijden, minder water geven, zorgen voor goede drainage
Vruchten vallen af Grond te droog Meer water geven
Vruchten barsten open Grond te nat Minder water geven

De vijgenboom bij jou thuis

Deel jouw vijg met #intratuin en zie hem hier terug! Lees meer.


Reacties (0)
GEEF EEN REACTIE

Wil je iets laten bezorgen in Nederland?

Hier op Intratuin.be bezorgen we alleen in Belgie

Back to top