Ficus benjamina (treurvijg / waringin)

De Ficus benjamina is een wintergroene boom of struik die sterk vertakt is. In het land van oorsprong groeit hij uit tot een flinke boom van wel 30 meter! Soms gebruikt hij een andere boom als steun om snel omhoog te kunnen klimmen. Deze Ficus kan zelfs bovenin een andere boom gaan groeien en met lange luchtwortels de grond bereiken. Op den duur kan hij zijn gastheer zelfs ‘wurgen’, vandaar dat hij ook bekend staat onder de naam wurgboom. Als kamerplant blijft de Ficus benjamina gelukkig veel bescheidener en groeit hij langzaam. De takken zijn bezet met vrij kleine glanzende bladeren die eindigen in een puntje. De uiteinden van de twijgen hangen sierlijk over, zoals bij een treurboompje, vandaar de naam treurvijg. Een ouder exemplaar van de Ficus benjamina kan drie of vier meter hoog worden, maar dat duurt wel even en meestal blijft hij als kamerplant een stuk lager. De dwergvormen worden maximaal 90 cm hoog. Je kunt een Ficus benjamina kopen als struikje en op stam: een spiraalvormige stam, een gevlochten stam of een rechte stam. De Ficus benjamina is ook geschikt voor bonsai.

De Ficus benjamina kent diverse cultivars: mooie gekweekte rassen die net even anders zijn dan de originele Ficus benjamina.

De Ficus benjamina is de gewone soort met diepgroene, glanzende bladeren aan overhangende takken. Hoogte tot 3 meter.

De Ficus benjamina ‘Natasja’ lijkt op de gewone soort maar groeit veel compacter en blijft lager. Ook als boompje op stam. Hoogte tot 60-80 cm.

Ja, de Ficus benjamina is giftig, ook voor huisdieren. De Ficus benjamina is dus ook giftig voor katten. Neem bij inname voor de zekerheid contact op met de huisarts of de dierenarts. Het witte, rubberachtige sap kan irritatie veroorzaken als je het op je huid krijgt. Draag daarom handschoenen bij het verpotten, snoeien en stekken.

In de huiskamer komen er meestal geen bloemen aan de Ficus benjamina. In de natuur bloeit deze plant wel, maar je ziet de bloemen eigenlijk niet omdat ze in de groene bloembodem zitten. De bloembodem groeit uit tot een vrucht, een vijg, de bloempjes staan dan binnenin de holte van de vijg. De vrucht zelf is dus eigenlijk de bloem.

De Ficus benjamina groeit het best op een plek waar veel indirect zonlicht is, het liefst minimaal 5 uur per dag. Bijvoorbeeld op 2-3 meter afstand van een raam op het zuiden of wat dichter bij een raam op het westen. Een raam op het oosten is ook geschikt, zet je Ficus dan wel in de buurt van het raam. Zelfs op het noorden kan een Ficus benjamina in de halfschaduw groeien, maar dat staat hij wel graag vlak bij het glas. Als het te donker is kan je treurvijg niet goed groeien, maar als het zonlicht te fel is verbranden zijn blaadjes. De bonte vormen hebben wat meer licht nodig dan de effen groene cultivars.

De Ficus benjamina heeft het naar zijn zin bij normale kamertemperaturen. Deze plant komt oorspronkelijk uit een tropisch klimaat en vind het wel zo fijn als de temperatuur het hele jaar door overdag boven 14 °C blijft en ’s nachts boven 8 °C. Een korte koude periode, zoals tocht of kou tijdens het vervoer naar huis, kan bladval veroorzaken. Pak deze koukleum dus goed in als je hem van het tuincentrum naar huis brengt. Een koele rustperiode is niet nodig, dat heeft hij in het warme oerwoud ook niet.

De Ficus benjamina houdt van een hoge luchtvochtigheid, maar kan ook goed bij de gemiddelde luchtvochtigheid in de woonkamer groeien. Zet je treurvijg liever niet vlakbij een radiator, daar is de lucht te droog.

Als de groeiomstandigheden veranderen dan vindt jouw Ficus benjamina dat niet zo fijn, het is wat dat betreft een beetje gevoelig typje. Deze Ficus houdt van regelmaat! Probeer dus licht, temperatuur en luchtvochtigheid zoveel mogelijk steeds hetzelfde te houden en draai of verplaats de plant niet.

Verplaatsen van de treurvijg is niet aan te raden, maar eventueel kan de Ficus benjamina in de zomer buiten staan. Zorg dat de overgang van binnen naar buiten en andersom wel geleidelijk is, anders kan hij zijn bladeren laten vallen. Zet je treurvijg beschut en uit de felle middagzon. De temperatuur moet het liefst boven 10 °C blijven.

De Ficus benjamina mag vrij veel water hebben, als de bovenkant van de grond droog aanvoelt kun je weer water geven. De potgrond moet constant licht vochtig blijven, maar mag zeker niet te nat zijn. Geef liever vaker weinig water dan in één keer een flinke plons. Geef ook liever wat te weinig dan te veel water, want in te vochtige grond kunnen de wortels gaan rotten. Zorg er daarom altijd voor dat het water uit de pot kan lopen en dat er geen water in een schotel blijft staan. Je kunt de vochtigheid van de grond controleren met een vochtmeter of door je vinger diep in de pot te steken. Is de potgrond na een week nog erg nat? Geef dan minder water. Vind je de grond juist al snel droog en laat de potgrond zelfs los van de pot? Dan heeft de treurvijg meer water nodig. Hoeveel water een treurvijg precies nodig heeft, hangt ook af van de standplaats en de grootte van de plant. In de winter heeft je Ficus benjamina minder water nodig. Geef je Ficus het liefst regenwater, dit bevat namelijk minder kalk. Laat het water altijd eerst op kamertemperatuur komen voor je het aan je treurvijg geeft, ook van koud water kan hij namelijk schrikken.

De Ficus benjamina houdt van een hoge luchtvochtigheid, een sproeibeurt wordt dus zeker op prijs gesteld. Besproei je treurvijg minstens 1 x in de week met een fijne nevel, vaker mag ook. In de winter is het voor je Ficus erg fijn als je minstens 2 x in de week sproeit. Een lauw zomers regenbuitje vindt deze tropische plant echt heerlijk! Door te sproeien verwijder je meteen stof van de bladeren en glanzen ze weer extra mooi.

De eerste twee maanden na het kopen van je Ficus benjamina hoef je geen voeding te geven, er zitten dan nog voldoende meststoffen in de potgrond. Bemest de treurvijg daarna van april tot september 2 x per maand door universele kamerplantenvoeding voor groene planten in het water te doen. Je vindt de dosering op de verpakking, geef niet te veel voeding want dit kan schadelijk zijn voor je plant. In de herfst en winter heeft je Ficus benjamina geen voeding nodig.

Je hoeft de Ficus benjamina niet te snoeien, maar deze kamerplant kan wel goed tegen bijknippen. Door je treurvijg elk voorjaar wat terug te snoeien, houd je de bladerdos lekker vol en gaat je treurvijg bovendien meer in de breedte groeien. Als je treurvijg te groot wordt, uit model raakt en als er lange, kale takken aan je Ficus zitten, dan kun je deze kamerplant prima bijknippen. Snoei te lange stengels af met een schone en scherpe snoeischaar. Knip hierbij altijd vlak boven een blad. Het stuk dat je afknipt kan bijvoorbeeld de bovenste tien centimeter zijn. Knip liever niet hele lange stukken van je Ficus benjamina af, daar wordt de plant meestal niet mooier van! Denk niet te snel dat een tak dood is, vaak komen er toch weer nieuwe blaadjes aan. Zolang het takje van binnen groen is en er wit sap uit komt, is er kans op nieuw blad.

Als je een boompje op stam hebt, bijvoorbeeld met een gevlochten stam, dan raden we je aan de kroon jaarlijks wat terug te knippen voor een mooi vol model. Scheutjes die uit de stam groeien, kun je zo kort mogelijk afknippen.

Draag bij het snoeien altijd handschoenen, het witte sap dat uit de stengels komt kan tot huidirritatie leiden. Omdat het sap ook op de grond kan lekken, is het handig om tijdens het snoeien een krant onder je Ficus te leggen.

Je hoeft de Ficus benjamina pas te verpotten als de pot behoorlijk vol zit met wortels. Gemiddeld is verpotten om de twee tot drie jaar nodig. Kies een pot die 10-20% groter is dan de oude pot, het liefst met gaten in de bodem. Maak de wortels aan de buitenkant van de kluit voorzichtig een beetje los. Vul de ruimte op met verse potgrond, universele potgrond voor kamerplanten is prima geschikt voor de treurvijg. Vind je dat jouw Ficus benjamina wel erg hard groeit? Wacht dan nog een jaar met verpotten om de groei wat te remmen. De lente is de beste tijd om je treurvijg te verpotten.

Heb je een wat groter exemplaar van de Ficus benjamina gekocht dan kan het nodig zijn om je plant direct na aanschaf te verpotten. In een grotere pot kan je nieuwe kamergenoot goed groeien omdat de wortels meer ruimte hebben, er zit bovendien meer voeding in de verse potgrond.

De Ficus benjamina kun je zelf stekken door met een scherpe snoeischaar het uiteinde van een tak af te knippen. Dit heet een kopstek. Knip een stek van ongeveer 10 cm met minimaal twee bladeren, de onderste bladeren mogen er af. Doop de onderkant van het takje in stekpoeder en plaats de stek in een potje met stekgrond, het blad moet boven de grond blijven. Dek af met een doorzichtig plastic zakje, zo blijft de luchtvochtigheid om de stek hoog. De grond mag licht vochtig blijven. Het stekje van je Ficus benjamina heeft nu wel flink wat warmte nodig om te kunnen wortelen. Plaatsing in een elektrisch verwarmd kamerkasje geeft het beste resultaat.

Je kunt de stek ook in een glas met water zetten op een lichte plek bij minimaal 20 °C, bijvoorbeeld op de vensterbank. Er mag geen blad in het water zitten. Verschoon het water regelmatig. Als de wortels 3-5 cm lang zijn de stek overzetten in een potje met stekgrond. Houd de aarde de eerste tijd vrij vochtig, de wortels moeten er nog aan wennen dat ze nu in grond groeien.

De beste tijd om je Ficus benjamina te stekken is het voorjaar.

Als je Ficus benjamina zijn blaadjes laat vallen dan is hij niet zo tevreden over zijn verzorging. Als je treurvijg last krijgt van bladverlies dan kan dat komen omdat het licht of de temperatuur veranderd zijn, of omdat je hem verplaatst hebt. Misschien heeft hij op de tocht gestaan, is er ineens een veel lagere luchtvochtigheid of minder licht? Omdat de Ficus benjamina niet van verandering houdt, kan hij snel na aankoop last hebben van bladverlies, hij moet dan gewoon nog even wennen aan zijn nieuwe omgeving. Als je Ficus benjamina bijna kaal wordt dan staat hij echt te droog of te nat, het kan ook te donker zijn. Gelukkig zal je treurvijg zich bij een goede verzorging meestal goed herstellen en nieuwe blaadjes gaan vormen.

Deel jouw treurvijg met #intratuin en zie hem hier terug! Lees meer.