Dahlia

De Dahlia komt oorspronkelijk uit Mexico en is daar de nationale bloem. De dahlia hoort bij de composietenfamilie (Asteraceae). Er zijn ongeveer 40 soorten, inmiddels zijn er door professionele kwekers tienduizenden verschillende variëteiten (cultivars) gekweekt.

Een dahlia heeft een knolvormige wortel die niet tegen vorst kan. De knollen lijken wel wat op langwerpige aardappels. Uit de knol groeien holle stengels, ze zijn bezet met samengestelde bladeren. Bijzonder decoratief zijn tuinvormen met donker getint blad. Bovenaan de stengels verschijnen de bloemen. De grootste dahlia’s worden zeker 1,5 meter hoog, kleine soorten zijn zo’n 25-40 cm hoog.

De Dahlia 'Arabian Night' is een decoratieve dahlia met gevulde bloemen in heel donker rood.

• Hoogte 100 cm

De Dahlia 'Bishop of Llandaff' is een pioenbloemige dahlia, helder rode bloemen en donker getint blad.

• Hoogte 80-100 cm

De Dahlia ‘Cafe au Lait’ is een decoratieve dahlia met zeer grote bloemen in een zachte bruinroze tint, tot 25 cm in doorsnede.

• Hoogte 100-120 cm

De Dahlia 'Jowey Winnie' is een baldahlia met bijna ronde, dik gevulde bloemen in een zachte roze tint, met een hint van oranje.

• Hoogte 100 cm

De Dahlia pinnata is een wilde soort met enkele oranjerode bloemen, ze hebben een hartje vol gele meeldraden.

• Hoogte 120 cm 

Ja, de dahlia is licht giftig voor dieren, de dahlia is dus giftig voor honden en giftig voor katten. Neem bij inname door een dier voor de zekerheid contact op met de dierenarts. De dahlia is niet giftig voor mensen, maar de dahlia is een sierplant en niet geschikt voor consumptie.

Ja, er komen prachtige bloemen aan de dahlia. Alle kleuren zijn verkrijgbaar, behalve blauw. Vaak zie je zelfs twee of drie kleuren in één bloem. Dahlia’s kunnen kleine of grote bloemen hebben, enkel of gevuld. De maat van de bloemen verschilt enorm, er zijn pompondahlia’s met de grootte van een ping pong bal, de reuzen onder de dahlia’s kunnen wel 30 cm zijn (dinnerplate dahlia’s).

Op basis van de bloemvorm is er een indeling gemaakt. Er zijn enkelbloemige dahlia’s (mignon, topmix), halfgevulde dahlia’s (pioenbloemig, anemoonbloemig en halskraag) en gevuldbloemige dahlia’s (decoratief, waterlelie, cactus, semi-cactus, bal en pompon).

De bloeitijd van dahlia’s wordt voor een belangrijk deel bepaald door de planttijd. Zet je de knollen in mei in de volle grond, dan zullen de bloemen wat later in de zomer verschijnen. Je kunt de knollen ook ‘voortrekken’ voor een vroegere bloei, je kunt de eerste bloemen dan van vanaf juli verwachten. Dahlia’s die door de kweker zijn voorgetrokken, bloeien soms al eerder. De bloei gaat door tot aan de eerste nachtvorsten, vaak tot in november.

Als je dahlia is uitgebloeid, moet je de uitgebloeide bloemen wegknippen en de plant bemesten.

De dahlia zal het rijkst bloeien in de volle zon (5-7 uur zon per dag in de zomer). Plant de dahliaknollen het liefst op een beschutte plek uit de wind, door harde wind kunnen de stengels omknakken. Een dahlia groeit het best in voedzame, humusrijke grond die goed doorlatend is. Je kunt zandgrond verbeteren door er veel compost of bladaarde doorheen te mengen, bemest de grond ook met organische mestkorrels.

Ja, je kunt de dahlia makkelijk overwinteren. De knollen van de dahlia zijn niet winterhard, graaf ze daarom in het najaar voor de eerste nachtvorsten op. Knip de stengels enkele centimeters boven de knol af. Je kunt ook wachten op de eerste lichte nachtvorst, zodat het blad verschrompelt, en de knollen dan pas opgraven. Laat gerust wat aarde aan de knollen zitten, dat beschermt ze tegen uitdrogen. Bewaar de knollen in kistjes of dozen tussen kranten op een luchtige, koele, maar beslist vorstvrije plaats, bijvoorbeeld in de kelder. Controleer de knollen regelmatig op uitdrogen en besproei ze zo nodig even met de plantenspuit. Met zo'n goede verzorging komen de dahliaknollen prima de winter door, zodat je knollen in de zomer weer voor veel bloemen zullen zorgen.

Je kunt de dahliaknollen ook in de grond te laten zitten en afdekken met een dikke laag blad. Het kan dan wel gebeuren dat de dahliaknollen toch bevriezen. Lukt het wel? Dan kun je genieten van een extra grote plant.

De dahlia moet je in het voorjaar planten. De beste tijd is twee tot drie weken voordat de kans op nachtvorst is geweken, meestal is dit eind april/begin mei.

De dahlia plant je gemiddeld 10 cm diep en 40-50 cm uit elkaar. Geef zeer grote dahlia’s wat meer ruimte. Je kunt de dahliaknol ook verder laten groeien in een royale pot om je terras mee te versieren.

Je kunt een dahlia voortrekken als je een vroege bloei wilt. Plant de knollen dan eind maart/begin april al in potten met verse potgrond, de bovenkant van de knol mag iets boven de aarde uitsteken. Geef water en zet de pot op een warme plek. Bijvoorbeeld in een serre of tuinkas. Door de hogere temperatuur gaan de knollen eerder uitlopen en dus ook eerder bloeien. Omdat de jonge dahliascheutjes beslist niet tegen de vorst kunnen, moet je ze wel tot begin mei binnen houden. Laat de jonge planten dan langzaam wennen aan de buitentemperatuur (afharden). Tot half mei kunnen er nog nachtvorsten zijn, hou de dahlia’s tot die tijd dus nog in de gaten. In de zomer zullen het al forse planten geworden zijn, vanaf juli kun je de eerste bloemen bewonderen.

Dahlia’s hebben veel dorst, geef in droge periode dus extra water. In een warme zomerperiode is het vaak nodig om dagelijks water te geven. Een dahlia in een pot heeft ook veel water nodig om goed te kunnen groeien. De grond rond de knollen mag niet uitdrogen. Giet het liefst direct op de grond, nat gesproeide bloemen kunnen namelijk gaan rotten en het blad krijgt last van schimmels.

Om zo mooi te kunnen bloeien, hebben dahlia’s veel voeding nodig. Geef van mei tot en met augustus elke 14 dagen vloeibare mest in het water. Je kunt ook eens in de vier weken snelwerkende mestkorrels strooien.

De stengels van de hoge rassen kunnen wel wat steun gebruiken, bind ze daarom op tijd aan. Je kunt de dahlia’s ook steunen door in het voorjaar, na het planten, een steunconstructie over de plant te plaatsen. Dit kan bijvoorbeeld ook van takken of door er gaas overheen te spannen.

De dahlia moet je snoeien om een stevige groei te bevorderen en om extra veel bloemen te krijgen. In het najaar snoei je de dahlia om de knol te kunnen overwinteren.

De dahlia snoei je in het voorjaar als je de plant wilt toppen. In de zomer en herfst snoei je steeds wekelijks de uitgebloeide bloemen weg. In het najaar snoei je de hele plant als je de dahliaknollen wilt overwinteren.

Snoei topjes uit jonge planten voor een stevige groei, een lagere plant en nog meer bloemen. Wil je grote bloemen? Knijp de allerkleinste bloemknopjes dan weg. Er gaat zo meer energie naar de overgebleven knoppen, zodat de bloemen groter zullen worden. Knip uitgebloeide bloemen weg tot vlak boven de eerste zijscheut of een knopje, zo stimuleer je de vorming van nog meer nieuwe bloemknoppen.

Je kunt een dahlia vermeerderen door delen, stekken en zaaien.

• Delen. Een wat grotere dahlia heeft vaak een flinke knol, door zo’n knol in stukken te delen, krijg je meerdere dahliaplanten. Maak de knol schoon zodat je goed kunt zien waar de knollen precies zitten. Het is handig om de knol zo te delen dat er een cluster van meerdere knollen overblijft. Elk deel moet meerdere ‘ogen’ hebben, dit zijn knopjes die meestal in het hart zitten, bij de stengel. Trek de stukken voorzichtig uit elkaar, of snijd ze los met een scherp en schoon mes. De beste tijd om je dahliaknol te delen is het voorjaar, voor het planten, je ziet de ogen dan namelijk al duidelijk zitten.
• Stekken. Als je de dahliaknollen vroeg opkweekt dan komen er in april al jonge scheutjes uit de knollen. Deze scheutjes kun je stekken. Het duurt natuurlijk wel even voordat je een forse plant hebt. Snij enkele jonge scheutjes zo dicht mogelijk bij de knol af (de knol kan daarna gewoon verder groeien). Snij de onderste bladeren helemaal weg en halveer de bovenste blaadjes. Doop het stekje in stekpoeder en steek het in een potje met potgrond. Steek twee stokjes in het potje en zet er een plastic zakje overheen, om te veel vochtverlies te voorkomen. Zet de stekjes op een warme plek en geef ze voldoende water. Kweek ze in de zomer verder in pot op, als ze goed groeien kun je ze in een grotere pot overzetten.
• Zaaien. Dahlia’s kun je ook vermeerderen door zaaien, heel mooi zijn bijvoorbeeld de pioenbloemige dahlia’s met donker blad, zoals de bekende rode ‘Bishop of Llandaff’.  Zaai je ze in het voorjaar dan zijn er dezelfde zomer al bloemen. Begin eind januari of februari al met zaaien op een warme plek, de jonge dahlia plantjes kun je dan eind mei buiten uitplanten. 

Als het blad van je dahlia wordt opgegeten dan komt dit waarschijnlijk door slakken. Vooral de jonge blaadjes vinden ze erg lekker. Slakken zijn nuttige dieren, maar als je wilt voorkomen dat ze je planten opeten dan kun je slakkenkorrels of slakkenvallen gebruiken. Het komt ook voor dat oorwormen de bladeren, knoppen en bloemen opeten. Oorwormen kun je wegvangen, hang hiervoor een bloempotje op de kop en vul het met stro. Als de oorwormen hierin gaan schuilen, kun je ze ergens anders uitzetten.

Als het blad van je dahlia vlekken krijgt dan komt dit door de bladvlekkenziekte (schimmels). Dit komt vooral voor als de dahlia te nat staat of als het blad regelmatig te nat is. Zorg voor voldoende ruimte en lucht om je dahliaplant, zodat het blad goed kan drogen, en geef geen water op het blad. Je kunt de dahlia bespuiten met een middel tegen bladvlekkenziekte. Vlekken op het blad van je dahlia kunnen ook komen door het mozaïekvirus. We raden je aan om al het aangetaste blad te verwijderen, om verspreiding van ziekten te voorkomen.

Vooral bij jonge planten kan het voorkomen dat er luizen op de stengels zitten. Zitten ze alleen op de jonge scheutjes dan kun je die scheutjes wegknijpen. Soms zitten er ook mijten op een dahlia. Wil je meer weten over de bestrijding van beestjes op jouw dahlia lees dan onze blogs over trips, bladluis, spint, wolluis. Kijk ook goed naar de verzorging van je dahlia, luizen zitten vaak op planten die niet helemaal goed verzorgd worden, ze staan bijvoorbeeld te droog of te nat.

Deel jouw dahlia met #intratuin en zie hem hier terug! Lees meer.