Coniferen snoeien en verzorgen

De conifeer is een echt bosbewoner. Als coniferen in grote groepen bij elkaar staan ontstaat er een dicht en donker bos, daardoor zijn maar weinig planten die in deze bossen onder de conifeer groeien.

Coniferen komen zeer verspreid over de wereld voor: in Azië, in Europa en in Noord Amerika. Er zijn enkele soorten te vinden in het zuidelijke halfrond van de wereld: zo komt bijvoorbeeld de Araucana araucaria, met zijn iets wat afwijkende grove vorm, uit Argentinië.

Van oudsher worden coniferen gebruikt voor hagen. Met de dichte structuur van een strak geknipte haag heb je echt privacy, maar ook als solitaire boom mag de conifeer er steeds vaker weer zijn. Door de vele soorten past hij in veel tuinen.

Zoals hierboven al is benoemd komt de conifeer in grote verscheidenheid voor. Coniferen hebben duidelijke kenmerken zoals de groenblijvende naalden of schubben in de winter en de kegels waar de zaden in rijpen voor de voortplanting. Ook is de geur kenmerkend, evenals de hars die je bij elke conifeer terugvindt. Naast deze vaste kenmerken zijn er ook grote verschillen.

De dwergconifeer blijft klein, de ‘grotere’ soorten worden maximaal 1,5 meter hoog. Vaak blijven ze op 50 cm. Het is een ideale groenblijvende tuinplant: de dwergconifeer hoef je in principe niet te snoeien.

Een solitaire conifeer kan uitgroeien tot een enorme boom en is een echte blikvanger. Pas wel op: je moet wel voldoende plek hebben om dit soort conifeer van 20 meter aan te kunnen! Je kunt een conifeer aan de bovenkant niet snoeien, dan verliest hij zijn vorm, dus let hier goed op als je een conifeer uitkiest.

Haagconiferen komen in vele soorten voor. Sommige groeien sneller en de kleur kan sterk verschillen van groen tot groengeel en blauw. De uiteindelijke hoogte zal ook hier weer bepalen welke voor jouw tuin geschikt is. De meest bekende en meest gebruikte conifeer is de levensboom (Thuja).

Haagconiferen behoren meestal tot de zogenoemde ‘schubconiferen’. Hier tegenover staan de naaldbomen, waartoe de den, ceder, taxus en spar horen.

Een conifeer kan zowel in de volle zon als in de schaduw staan. In de schaduw zal de groei wel langzamer gaan en er is een kans aanwezig dat hij sneller bruin wordt. Het beste is dus wel als de conifeer af en toe wat zon krijgt. Elke grondsoort is geschikt voor de conifeer, hij is daarin niet kieskeurig!

Coniferen kun je als solitaire boom planten, of als haag. We zullen hier vertellen hoe je een coniferenhaag aanplant, een losse conifeer is niet veel anders. Een haag van coniferen kun je het hele jaar door planten als je ze koopt in pot. Met losse kluit kun je ze het beste vanaf september planten, in de herfst. Het kan de hele winter door tot en met het voorjaar (mei). Het voordeel van planten in de herfst is dat de bomen in rust zijn, maar de wortels in de winter doorgroeien. Voor een mooie dichte haag plaats je ongeveer 2 of 3 planten per meter. Het makkelijkst is om een gleuf te graven waar je de afzonderlijke planten in zet, dan staan ze mooi op één lijn en kun je ze eventueel nog wat dichter naar elkaar toe of van elkaar af schuiven voor je het gat vult. Spit de grond rond en onderin het plantgat goed om, zodat de grond luchtig genoeg is om makkelijk in te wortelen. Meng wat meststoffen voor hagen en eventueel wat humus of aanplantgrond door de grond voor een goede start en geef water na het planten. Hou de eerste tijd goed in de gaten of de coniferen voldoende water krijgen, geef ze anders af en toe wat extra.

Als een conifeer eenmaal staat heeft hij weinig tot geen verzorging nodig. De wintergroene plant is erg sterk en heeft alleen bij extreme droogte wat water nodig. De verzorging bestaat uit het snoeien van de boom of haag en het geven van coniferenmest in het voorjaar. Dan krijgt de conifeer een duwtje in de rug richting het groeiseizoen. Dit is met name belangrijk als er sprake is van een coniferenhaag. Hier staan meerdere coniferen bij elkaar en samen trekken ze veel voedingsstoffen uit de grond.

Een conifeer is niet lastig om te snoeien, het belangrijkste is dat je nooit te diep snoeit. Kijk voor je begint altijd even in de conifeer of er geen vogels aan het broeden zijn! Een conifeer is namelijk een gewilde broedplek en je wil de vogels natuurlijk niet storen.

Een conifeer kan behoorlijk groeien en om zijn mooie vorm te houden moet je hem snoeien. Een conifeer mag je nooit terugsnoeien tot op het kale hout, dus als je te lang wacht zit je óf met een te brede conifeer óf met een kale conifeer. Door te snoeien zorg je voor meer vertakkingen en zal je conifeer voller worden en je coniferenhaag dichter.

Een conifeer snoei je minimaal één keer per jaar. Dat kun je het beste in het najaar doen, maar wel voor de vorst, uiterlijk in september. Dan gaat je conifeer strak de winter in en kan de coniferenhaag in het voorjaar mooi uitlopen. Een tweede snoeibeurt kan volgen in de loop van het voorjaar, in mei of juni. Snoei bij voorkeur op een bewolkte of zelfs regenachtige dag: er is dan minder kans op verbranding door de zon. Je mag vaker snoeien, het ligt aan de soort conifeer, hoe snel hij groeit en hoe vaak nodig zal zijn om een mooie vorm te houden.

Snoei de conifeer met een ‘scherende’ beweging, dan kun je goed in de gaten houden dat je niet te ver snoeit en ook de vorm mooi blijft. Probeer de conifeer of de coniferenhaag elk jaar tot hetzelfde punt terug te snoeien, dan blijf je in het groen. Dit zorgt er ook voor dat de haag niet elk jaar breder wordt. Je snoeit hiermee de lange uitlopers terug. De conifeer moet onderaan breder zijn en taps toelopen tot de top, in een kegelvorm. Op deze manier krijgen de onderste takken ook voldoende zon en voorkom je bruine stukken.

Een conifeer snoei je het mooist met een handheggenschaar. Een heggenschaar maakt gladde wonden waardoor het sneller heelt en de conifeer er sneller overheen kan groeien.

Het is begrijpelijk dat je een coniferenhaag van 10 meter niet meer snoeit met een handmatige heggenschaar. Gebruik dan een elektrische heggenschaar. Bekijk goed welk soort er bij je past, want er zijn nog wat verschillen:

• De ene heggenschaar is zwaarder dan de ander
• Is er stroom in de buurt? Kies anders een elektrische heggenschaar met accu
• Het blad kan verschillende lengten hebben
• Is je heg hoog? Sommige heggenscharen zijn verstelbaar of met verlengstuk te verlengen.

Wat voor al het snoeigereedschap geldt is dat het schoon en scherp moet zijn. Na het snoeien van een coniferenhaag moet je de bladen goed schoonmaken. Dit heeft te maken met de hars van een conifeer. Dit is plakkerig en ziektes kunnen meegenomen worden naar andere planten. Ook worden de bladen sneller bot als er van alles aan blijft plakken.

Als een conifeer in goede conditie is heeft hij eigenlijk nooit ergens last van. Heeft het heel lang geregend of staat de conifeer al een erg lange tijd op dezelfde plaats (wat natuurlijk niet zo gek is bij een haag) dan kan de conditie achteruit gaan waardoor hij last kan krijgen van plagen of ziektes.

Wolluis is een plaag die voorkomt bij coniferen die verzwakt zijn. Wolluis ziet er uit als een wit wollig pluisje dat op de tak “geplakt” zit. Deze beestjes zuigen de sappen weg van de tak waardoor de takken kunnen afsterven en tot bruine vlekken in de haag kunnen leiden. Door middel van verschillende middelen tegen luizen kun je van de wolluis afkomen. Helaas is wolluis erg vastberaden en moet je het bestrijden vaak herhalen.

Spintmijt is een klein beestje welke familie is van de spin. De spintmijt zuigt ook de sappen weg van de tak waarna de tak kan afsterven. Je herkent de plaag doordat er zeer fijn spinsel is gevormd tussen de takjes.

Een bekende bij de taxus maar ook bij andere coniferen. De larven van deze kever (de grootste boosdoener bij deze soort) eten van de nieuwe haarwortels van de plant waardoor de plant geen water en voedingsstoffen kan opnemen waardoor de plant eigenlijk verdroogt. In het voorjaar kan je water met Aaltjes sproeien. Deze kleine wormpjes infecteren de larven van de Taxuskever en zullen kort daarna dood gaan. Zeer effectief maar herhaal het wel een keer in het voorjaar. Lees alles wat je moet weten over het bestrijden van de taxuskever in onze blog: De taxuskever bestrijden en herkennen.