Clusia rosea (varkensboom)

De Clusia is een dicht vertakte wintergroene struik die in zijn land van herkomst wel drie meter hoog kan worden. Hij groeit daar erg snel en wordt zelfs als onkruid gezien. In een pot ziet de Clusia er uit als een klein, opgaand struikje en groeit hij niet zo snel. De stevige takjes dragen dikke, glanzende bladeren die ovaal van vorm zijn. De takjes zijn eerst groen en worden later bruin van kleur. De bladeren staan symmetrisch tegenover elkaar rond de stengels, ook de stengels groeien symmetrisch uit de wat dikkere hoofdstam.

De Clusia rosea is één soort, maar er zijn wel enkele cultivars (gekweekte rassen).

Ja, de Clusia is giftig voor kinderen en huisdieren. De Clusia is dus ook giftig voor katten. Neem bij inname voor de zekerheid contact op met de huisarts of de dierenarts. Het sap kan ook irritatie veroorzaken als je het op je huid krijgt. Draag daarom handschoenen bij het verpotten of snoeien.

In de woonkamer zal de Clusia zelden of nooit bloeien, de omstandigheden in huis zijn meestal toch niet goed genoeg om je plant in bloei te krijgen, Clusia planten die in een pot groeien komen meestal niet in bloei. Bovendien komen er alleen bloemen aan een wat grotere volwassen plant. Maar als het wel lukt om je varkensboom te laten bloeien, dan kun je genieten van prachtige witte bloemen met een roze blos. Als je Clusia in bloei komt dan is dat meestal in de zomer en als een Clusia eenmaal gebloeid heeft dan kan hij met een goede verzorging het volgende jaar weer bloemen krijgen.

De Clusia groeit het best op een plek waar veel indirect zonlicht is. Bijvoorbeeld op 2-3 meter afstand van een raam op het zuiden of wat dichter bij een raam op het westen of oosten. De Clusia kan zelfs voor een raam op het noorden groeien, zet je plant dan wel dicht bij het raam. Regelmatig een beetje draaien zorgt ervoor dat de Clusia niet naar het licht gaat groeien en uit model raakt.

De Clusia groeit goed bij normale kamertemperaturen. Deze tropische plant krijgt het liever niet kouder dan 11 °C. Een hoge luchtvochtigheid is heerlijk voor je Clusia, maar hij doet er ook niet moeilijk over als de lucht wat droger is.

Ja, de Clusia kan ook goed op water groeien, dit noem je hydroponie. In een glazen fles of pot zie je de wortels mooi in het water groeien. Spoel de aarde van de kluit zodat de wortels zo schoon mogelijk worden. Zet de plant dan in een mooie vaas die je vult met water op kamertemperatuur. Regenwater is het meest geschikt om planten op water te zetten, omdat hier minder kalk in zit. De onderkant van de plant en de stam moeten boven het water blijven. Ververs het water om de twee weken of minimaal elke maand.

De Clusia heeft een gemiddelde hoeveelheid water nodig, 1 x per week water geven is voldoende. Maar nog fijner voor je Clusia is wat vaker kleine beetjes geven. In de lente en de zomer mag de grond constant licht vochtig zijn, laat de grond niet uitdrogen. In de herfst en de winter heeft je Clusia minder water nodig en mag de grond tussen de gietbeurten wel licht opdrogen. Hoeveel water jouw plant nodig heeft, hangt af van de maat en de standplaats. Je kunt de vochtigheid van de grond controleren met een vochtmeter of door je vinger diep in de pot te steken. Is de potgrond na een week nog erg nat? Geef dan minder water. Vind je de grond juist al snel droog en laat de potgrond zelfs los van de pot? Dan heeft de Clusia meer water nodig. Zorg er altijd voor dat het water uit de pot kan lopen, het water mag niet in een schotel of bloempot blijven staan, want dan kunnen de wortels gaan rotten.

De Clusia houdt van een hoge luchtvochtigheid, dat is hij ook gewend in de tropische gebieden waar hij vandaan komt. Een sproeibeurt wordt dus zeker op prijs gesteld. Besproei je Clusia 1 x in de week met een fijne nevel van een plantenspuit. Door te sproeien verwijder je meteen stof van de bladeren en glanzen de bladeren van je Clusia weer prachtig.

Bemest de Clusia van april tot september door 1 x per maand kamerplantenvoeding voor groene planten in het water te doen. Je vindt de dosering op de verpakking, geef niet te veel voeding want dit kan schadelijk zijn voor je plant. In de herfst en winter is je Clusia in rust, voeding is dan niet nodig.

Het is niet nodig om je Clusia te snoeien, maar deze plant kan daar wel prima tegen. Te lange uitlopers kun je met een schone en scherpe snoeischaar vlak boven een blad afknippen. Het stuk dat je afknipt kan bijvoorbeeld de bovenste tien centimeter zijn. Knip liever niet hele lange stukken van je Clusia af, daar wordt de plant meestal niet mooier van! Het snoeien van je varkensboom zorgt ervoor dat de plant mooi vol blijft, meer gaat vertakken en ook meer in de breedte gaat groeien. De beste tijd om je Clusia te snoeien is het voorjaar, de plant is dan aan de groei en kan zich goed herstellen na het snoeien. In de zomer kun je ook snoeien. Draag tijdens het snoeien handschoenen om te voorkomen dat het sap uit de stengels op je huid komt.

Een Clusia groeit niet zo snel, we raden je aan de plant om de drie jaar te verpotten. Gebruik een pot die ongeveer 20% groter is dan de oude pot. Vul de ruimte in de pot op met universele potgrond voor kamerplanten, druk langs de randen goed aan met je vingers. De vroege lente is de beste tijd om je Clusia te verpotten. Dit is het begin van het groeiseizoen en dan herstelt de varkensboom het snelst. Bovendien kan jouw plant dan direct gebruik maken van zijn extra ruimte! Heb je veel nieuwe potgrond toegevoegd? Hou er dan ook even rekening mee dat daar voeding in zit voor ongeveer twee maanden, dus pas daar je hoeveelheid voeding op aan.

De Clusia kun je makkelijk stekken. Knip hiervoor de top van een tak af waar minimaal drie bladeren aan zitten. Gebruik altijd schoon materiaal en ontsmet je mes of snoeischaar met alcohol. Verwijder de onderste bladeren en laat twee blaadjes bovenaan zitten. Zet de stek van je Clusia in een glas met water op een lichte plek bij minimaal 18 °C. Verschoon het water regelmatig. Het kan wel even duren voordat er wortels verschijnen, dus heb wat geduld. Als de worteltjes 3-5 cm lang zijn kun je de stek overzetten in een potje met stekgrond of potgrond. Houd de aarde de eerste tijd vrij vochtig, de wortels moeten er eerst aan wennen om in de aarde te groeien.

Als je Clusia bladeren verliest dan kan de plant het te koud hebben. Soms komt bladverlies bij je Clusia ook door een verandering in temperatuur of licht. Check voor de zekerheid ook of de grond onderin de pot niet te nat is.  Takken die er wat kaal uitzien kun je gerust terug knippen in de lente of zomer. Het is een normaal proces dat er af en toe een oud blad van je plant valt, er zullen snel weer nieuwe bladeren verschijnen.

Als je Clusia bruine stippen of vlekken op zijn bladeren krijgt, dan geef je waarschijnlijk te veel water. Controleer de vochtigheid van de grond en pas je watergift aan. Vooral als de bladeren een gele gloed of gele vlekken krijgen, dan komt dit door te fel zonlicht. Zet je Clusia in dat geval verder van het raam af.

De Clusia is niet zo gevoelig voor ziekten, maar kan soms toch last hebben van beestjes zoals spint, wolluis en dopluis, die het sap uit de bladeren zuigen. Je kunt aantasting herkennen aan de kleverige bladeren (en een kleverige vloer) of een grijze waas over het blad. Lees hier alles over ondierte in je plant.

Deel jouw Clusia met #intratuin en zie hem hier terug! Lees meer.