Vijverpompen en vijverfilters

Het woord ‘vijverpomp’ is eigenlijk een verzamelnaam. Er zijn namelijk verschillende soorten pompen voor verschillende doeleinden. Deze verschillende functies kunnen ook gecombineerd worden in één vijverpomp. Bij de keuze laat je je natuurlijk leiden door wat je nodig hebt, maar kijk ook goed naar het stroomverbruik van de pomp. In principe staat deze namelijk 24 uur per dag aan, dus een wat duurdere zuinigere pomp zal op termijn voordeliger zijn. Voorkom ook teveel overcapaciteit. Het lijkt misschien fijn als je pomp meer kracht heeft dan je nodig hebt, maar een zwaardere pomp zal ook duurder en groter zijn en verbruikt extra stroom. Dat is gewoon niet nodig. Alle Intratuin vijverpompen zijn energiezuinig, dus dat maakt de keuze iets makkelijker! Lees ook onze blog: Wat kosten vijverpompen aan stroom?

Het woord zegt het dan eigenlijk al: dit soort vijverpompen zijn bedoeld om vuil water mee te pompen. Je vijverwater is ‘vuil’ water, er kan van alles in zitten. Een vuilwaterpomp is ervoor gemaakt om dit soort water goed te kunnen rond pompen. Grof vuil wordt vooraan afgevangen en de doorgangen zijn groot genoeg om niet verstopt te raken.

Een vuilwaterpomp gebruik je meestal in combinatie met een vijverfilter. De vuilwaterpomp zorgt er dan voor dat het vijverwater naar de filter wordt geleid, waar het wordt gezuiverd. Een vuilwaterpomp kan je daarnaast ook gebruiken om een waterstroompje, beekloop of waterval te maken. De vijverpomp pompt dan het water naar een hoger punt, waarna je het verder terug de vijver in kunt leiden.

Een vuilwaterpomp voor het vijverfilter van een gemiddelde vijver moet een pompcapaciteit hebben van minimaal de helft van je waterinhoud. De pompcapaciteit wordt uitgedrukt in liter per uur (l/u), dat betekent dat je voor een vijver met 500 liter water een pomp nodig hebt met een capaciteit van 250 l/u. Idealiter wordt al het vijverwater in 1 tot 4 uur geheel rondgepompt. In een koi vijver ligt dit dichter bij 1 uur, in een vijver zonder vis dichter bij de 4 uur. Je krijgt wat capaciteitsverlies als het water een lange slang moet volgen, als de slang veel scherpe bochten maakt en als je het water erg hoog moet oppompen. Neem in dat geval een pomp met een wat hogere capaciteit.

Voor een stroompje of waterval ligt de keuze van de benodigde pompcapaciteit er maar net aan hoeveel water je in je stroom wil én hoe hoog het water opgepompt moet worden. Dit kun je inschatten met een berekening:

• Voor zacht stromend water kun je zeggen: breedte van je waterstroom (cm) x 65
• Voor sterk stromend water kun je zeggen: breedte van je waterstroom (cm) x 100

Voor een zachte waterval van 10 cm breed kom je dan op 650 l/u. Dit is de netto capaciteit die je vijverpomp bovenaan je waterval moet hebben. Echter verliest je pomp aan kracht als hij hoger en verder moet pompen. Dit hangt dus mede af van de hoogte van je waterval. Je kunt dit grofweg berekenen door de benodigde netto capaciteit te vermenigvuldigen met de hoogte in meters. Dus bij een waterval van 1 meter hoog, waarbij je pomp ook nog 1 meter diep in je vijver staat, betekent dit 650 * 2 = 1300 l/u.

Daarnaast heeft elke pomp een maximale opvoerhoogte. Dit is de hoogte die de pomp aan kan, zonder veel in capaciteit achteruit te gaan. Dus in ons voorbeeld met een 1 meter diepe vijver en 1 meter hoge waterval, moet je pomp een opvoerhoogte van 2 meter aan kunnen. Zorg dat je echt kiest voor een pomp die minimaal aan deze opvoerhoogte voldoet, want de vijverpomp heeft boven de maximale opvoerhoogte nauwelijks nog vermogen en dat is zonde van je mooie waterval. Bij veel vijverpompen wordt er een grafiek getoond waarbij je de kracht van de vijverpomp kunt aflezen in combinatie met de opvoerhoogte.

Een pomp verliest ook aan kracht door de leidingen en eventuele filters, dit is echter lastiger te berekenen. Kies voor voldoende overcapaciteit om dit te compenseren, zo voorkom je eventuele teleurstellingen. Laat je ook vooral adviseren in onze winkel!

Een vijverpomp naar je vijverfilter plaats je op het diepste punt van je vijver. Daarnaast wil je dat het gefilterde water zo ver mogelijk van de pomp vandaan terug de vijver in gaat, zodat de pomp niet direct weer hetzelfde gezuiverde water rondpompt.

Een vijverpomp met filter zegt eigenlijk zelf al wat dit is. Een alles-in-één-vijverfilter, dus een vuilwaterpomp met ingebouwde filter. Verwar niet het kleine filterrooster van een vuilwaterpomp met een filter, dit zit er namelijk alleen om het grove vuil uit je vijverpomp te houden en doet niets voor je waterkwaliteit.

De capaciteit van een vijverpomp met ingebouwd vijverfilter is vaak kleiner dan dat van een losse vuilwaterpomp met losse vijverfilter, dus niet geschikt voor heel grote vijvers. Voor kleine vijvers zijn ze juist wel heel geschikt, omdat je met één apparaat klaar bent. Ideaal!

Een alles-in-één-vijverfilter kies je net als je vuilwaterpomp die je op een vijverfilter aan gaat sluiten. Een vijverpomp met filter moet dus een pompcapaciteit hebben van minimaal de helft van je waterinhoud.

Een vijverpomp met filter plaats je op het diepste punt van je vijver.

Een fonteinpomp is eigenlijk een vuilwaterpomp, maar is niet bedoeld om water naar een filter te leiden, maar om een fontein te maken! Vaak zitten er verschillende sproeikoppen bij een fonteinpomp, zodat je het type fontein zelf kunt instellen en kunt wisselen.

Als je een fontein in je vijver wil, dan is dit de pomp die je nodig hebt. Met fonteinpompen kun je ook spuitfiguren maken.

Je stemt de keuze van je fonteinpomp af op het type fontein dat je wilt én op de grootte van de fontein. In een minivijver moet de fontein klein blijven, dus hoeft de fonteinpomp geen grote capaciteit te hebben. Sterker nog: het aantal liters dat een fonteinpomp per uur kan pompen, mag niet de inhoud van vijver overschrijden. Een fonteinpomp kun je meestal instellen qua spuithoogte, zodat je precies het formaat fontein krijgt dat past bij jouw vijver. Bekijk ook de lengte van de fonteinbuis. De fonteinbuis moet namelijk minimaal 2 cm boven het wateroppervlak uit komen.

Een fonteinpomp plaats je op de bodem van je vijver, waarbij de sproeikop minimaal 2 cm boven wateroppervlak komt. Je kunt eventueel de fonteinpomp met wat stenen op de bodem wat hoger zetten. Ook is het belangrijk dat hij stevig en goed horizontaal staat. Verder is het maar net waar jij je fontein wil hebben.

Met een beluchtingspomp of luchtpomp breng je extra zuurstof in je vijver. De bellen die naar de oppervlakte drijven zorgen dat zuurstof uit de buitenlucht beter wordt opgenomen door het vijverwater.

Een vijver heeft zuurstof nodig. Sowieso hebben de vissen natuurlijk zuurstof nodig, maar ook de bacteriën die zorgen voor een goed biologisch evenwicht in de vijver. Een luchtpomp zorgt voor deze zuurstof en houdt het water in beweging. Met name in de zomer is dit extra belangrijk, want het waterleven is dan actiever, het water warmer en het zuurstofgehalte lager. In de winter is een beluchtingspomp weer handig omdat het bij (lichte) vorst helpt om het wateroppervlak ijsvrij te houden. Het hele jaar rond zorgt een beluchtingspomp voor extra circulatie en beweging in het water, wat de waterkwaliteit ten goede komt.

De keuze van de luchtpomp hangt ook hier weer af van de hoeveelheid water in je vijver. Kijk goed naar de specificaties van de pomp, daarin wordt aangegeven voor hoeveel liter water de pomp geschikt is. Dit is anders mét en zonder vissen.

De luchtpomp zet je ergens naast je vijver. Afhankelijk van de pomp kan deze buiten staan of moet ergens binnen. Zorg er voor dat de luchtstenen niet te diep hangen, want je wil geen schuilplaatsen van vissen verstoren. Vooral niet in de rustperiode tijdens de wintermaanden.

Met behulp van een vijverfilter houdt je je vijver schoon en gezond! Verwar een filter niet met een pomp: er zijn vijverfilters die ook een pomp bevatten, maar er zijn ook losse vijverfilters welke je van water voorziet met behulp van een vuilwaterpomp. Met een vijverfilter haal je afvalstoffen uit je vijverwater, zodat je optimaal kan genieten van een schone en heldere vijver. Er zijn vele uitgebreide filtermethodes welke stapsgewijs het vijverwater filteren, maar de gemiddelde hobbyvijver is prima te filteren met een drukfilter, doorstroomfilter of vijverpomp met filter.

Het liefst wil je dat je vijver zichzelf schoonhoudt en dat er een natuurlijke balans ontstaat. Als je een vijver hebt zonder vissen of met een enkele vis, heel veel water zuiverende planten én je vijver ligt niet in de volle zon, dan heb je kans dat je geen filter nodig hebt, maar eigenlijk is een vijverfilter onmisbaar voor elke vijver. Afvalstoffen komen van uitwerpselen van de vissen, niet opgegeten visvoer en ingewaaid vuil en bladeren. Een vijverfilter laat je 24 uur per dag draaien, schakel deze alleen uit als je hem moet schoonmaken.

Hoe meer vissen, hoe groter en uitgebreider het filter moet zijn. Dit geldt ook bij veel zon en natuurlijk speelt ook de afmeting van je vijver een rol. Per vijverfilter staat vermeld voor hoeveel liter deze geschikt is, mét en zonder vissen. De meest gangbare vijverfilters zijn doorstroomfilters, drukfilters en alles-in-één-filters (vijverpompen met filter). De geavanceerdere systemen zullen we hier buiten beschouwing laten, voor de gemiddelde hobbyvijver is één van de 3 genoemde filters en prima optie!

Bij een doorstroomfilter loopt het water na filtering vanzelf terug in de vijver. Deze filters hebben een (relatief) grote biologische filtercapaciteit, maar een nadeel kan zijn dat dit type filter altijd boven het wateroppervlak moet staan en je er daardoor wel tegenaan kijkt. Ze worden ook wel oeverfilters genoemd.

Drukfilters kun je ingraven naast je vijver. De pomp veroorzaakt druk waarmee het gefilterde water terug de vijver in gaat. Dit kan dan ook via een beekloop of waterval. Je bent met een drukfilter dus iets vrijer voor de plek, maar het onderhoud kan daardoor ook lastiger zijn.

De alles-in-één-vijverfilters zijn de makkelijkste filters voor kleine vijvers en minivijvers, de capaciteit hiervan is het meest beperkt.

Zowel een doorstroom- als drukfilter staat naast je vijver, een vijverpomp met filter of alles-in-één-vijverfilter plaats je in het water. Het belangrijkste is dat je erop let dat de afvoer van de filter niet vlakbij de invoer zit. Hou verder de afstanden zo klein mogelijk zodat je zo min mogelijk pompcapaciteit verliest.

UV-licht gaat zweefalgen en bacteriën tegen en daarom vind je in veel vijverfilters een UV-lamp. Die wordt ook wel UVC-lamp of UV-filter genoemd. De kracht van de UV-lamp wordt uitgedrukt in het aantal watt. Hoe groter je vijver en hoe meer vis, hoe krachtiger de lamp moet zijn. Gebruik een UV-lamp altijd in combinatie met je filter en zet er nooit één los in je vijver. Het zal dan alle organismen doden en dat wil je niet.

Een UV-lamp of UVC-lamp neemt na verloop van tijd in kracht af. Om optimaal resultaat te behouden van je lamp moet je de lamp elke 8 á 9 maanden vervangen door een nieuwe.

Het UV-licht gaat bacteriën tegen, maar dit zijn zowel slechte als ook goede bacteriën. Als je gebruik maakt van een UVC-lamp moet je die goede bacteriën, in de vorm van bacterieculturen, zo’n 2 á 3 keer per jaar weer aanvullen. Op dat moment laat je de UV-lamp een dag of twee uit.

Een vijverpomp kun je één of 2 keer per jaar uit de vijver halen en even het grote vuil eraf halen. Als je merkt dat de kracht afneemt kun je hem ook even controleren op vuil. Meer is niet nodig. Een vijverfilter moet je alleen schoonmaken als het echt nodig en dan nog moet je voorzichtig te werk gaan. Je wil namelijk de bacteriën in je filter zoveel mogelijk behouden. Grote schoonmaak doe je dus eigenlijk niet bij je vijverfilter, schoonmaken betekent voorzichtig het grote vuil verwijderen. Daarna is het verstandig om wat nieuwe bacteriecultuur toe te voegen aan je filter, voor het geval er toch wat verstoord is.