Laden..
Vijver aanleggen met vijverfolie of vijverbak

Vijver aanleggen met vijverfolie of vijverbak

Een vijver aanleggen lijkt een hele klus, maar niets is minder waar. Natuurlijk kun je een heel waterparadijs maken met fonteinen, watervallen, grote vissen en een moerasgebied, maar je kunt ook kiezen voor een kleine vijver met mooie waterplanten. Wij vertellen je graag hoe makkelijk het is om je eigen vijver te maken, in 5 stappen ben je klaar!

  • Delen: Deel dit artikel:
4 minuten leestijd

Waarom een vijver?

Een vijver is een bron van leven. Het vormt een water en voedselbron voor vele dieren en insecten en ook vaak een broedplaats voor leven in de tuin. Hiermee draagt een vijver enorm bij aan de biodiversiteit in je tuin. En dat is wat je wil, want een biodiverse tuin is een evenwichtige tuin, waar je heerlijk kunt genieten en je tuin zichzelf in balans houdt én leeft. Stap 1 bij de aanleg van een vijver is het maken van de juiste keuzes. Wij zetten ze voor je op een rij.

Stap 1: Keuzes maken

De beste plek voor je vijver

Stap 1 bij de aanleg van een vijver is de juiste plek kiezen. Om te kunnen genieten van je vijver, moet je hem ook kunnen zien! Kijk van waar je het uitzicht op je vijver wil hebben of waar eventueel extra ruimte is voor een vijverterras of zitje. Denk ook aan het uitzicht vanuit je huis en vanuit de ramen op de bovenverdieping. De plek van een vijver bepaalt daarnaast ook voor een deel hoeveel werk je eraan hebt. Dus heb je de keus, maak het jezelf dan niet te moeilijk en let op de volgende punten.

Niet onder bomen en hagen

Bomen en hagen verliezen bladeren en takken en er huizen vogels in die weleens wat kunnen laten vallen. Plaats je vijver dus liever niet te dicht op bomen en haagplanten, dat voorkomt schoonmaakwerk.

Schaduw of zon?

De vijver heeft zon nodig voor de groei van de waterplanten. Het beste is echter als de vijver tijdens de meest hete uren van de dag (deels) in de schaduw ligt, maar dat er wel minimaal 4 tot 6 zonuren zijn. Te veel zon kan zorgen voor extreme algengroei en die algen moet je dan weer verwijderen of bestrijden.

Vijver met vijverbakVijver met vijverbak

Elektriciteit

Je vijver zal een pomp nodig hebben en misschien wil je ook wel vijververlichting. Het is dan handig als je toegang hebt tot elektriciteit bij je vijver.

Obstakels vermijden

Liggen er leidingen in je tuin? Of elektra van je tuinverlichting? Of misschien een oude verborgen gierput? Met name als je een grote diepe vijver wil aanleggen is het goed om te kijken wat je tegen gaat komen in de grond.

Afmetingen voor waterplanten en vijvervissen

Een volgende keus die je moet maken is of je vissen in je vijver wil of alleen waterplanten. Dit bepaalt namelijk de minimale diepte en grootte. Als je graag vissen wil, dan moet je nieuwe vijver aan een paar voorwaarden voldoen en zal dan ook wat meer onderhoud vergen.

Een vijver zonder vissen moet minimaal 25 tot 40 cm diep zijn. Wil je een kleine of mini-vijver, lees dan ook onze blog over mini-vijvers.

Een vijver met vissen moet minimaal 80 cm diep zijn, zodat de vissen ook in de winter kunnen overleven. Ook moeten er voor vissen minder diepe zones komen van 20 tot 40 cm diep, die liggen meestal aan de rand van de vijver. Daar zet je waterplanten die bijdragen aan de waterkwaliteit en die een schuilplaats bieden aan de vissen. De hoeveelheid vissen die je vijver aan kan hangt af van het aantal liter water. Over het algemeen geldt dat je per 1.000 liter water 2 kleine vijvervissen kunt houden. Dus in een vijver van 1 bij 1 bij 1 meter kunnen 2 kleine vissen. Hoe groter de vissen, hoe groter de vijver moet zijn. Makkelijke vijvervissen zijn goudvissen, windes, de Shubunkin en Sarasa. Deze kun je goed zien en ze hebben weinig zorg nodig.

Uiteraard is een vijverpomp met vijverfilter, met voldoende capaciteit, ook altijd nodig voor een vijver met vissen!

Wil je een Koi vijver? Dan moet je vijver minimaal 1 meter diep zijn. Goede waterzuivering en pompen met UVC lampen zijn absoluut noodzakelijk. Waterplanten worden door deze vissen kapotgemaakt en opgegeten, dus die kunnen er niet in, alleen wat drijvende exemplaren. Een koivijver is geen vijver voor een beginneling en in dit blog houden we dit type vijver verder buiten beschouwing. We verwijzen je voor meer informatie graag naar de specialisten in onze winkel!

 

Mini vijversMini vijvers

Soort vijver bepalen

De volgende keus die gemaakt moet worden is of je een voorgevormde vijverbak gaat plaatsen of dat je aan de slag wil met vijverfolie.

Vijverbak of voorgevormde vijver

Een vijverbak koop je kant-en-klaar. Het grote voordeel van zo’n voorgevormde vijver is dat er vaak al mooie hoogteverschillen in zitten voor verschillende soorten planten. Ook is er een ruime keus in afmetingen en vorm, van grillig tot strak. Zo’n kunststof vijverbak is minder geschikt als je een grotere vijver wil, maar het is de makkelijkste optie voor een kleinere vijver!

Vijverbakken

Vijverfolie vijver

Een vijver aanleggen met vijverfolie betekent dat je alles in eigen hand hebt. De vorm, de diepte, de grootte… Dit betekent ook dat je hier dus zelf goed over moet nadenken! Het ontwerp is dan iets belangrijker, omdat je je vijver zelf moet afstemmen op dat wat erin gaat komen.

Tip: Hoogteverschillen heb je echt nodig! Dit geeft je veel meer mogelijkheden voor de beplanting.

Maak de wanden niet te recht, hou deze op maximaal 45 graden.

De hoeveelheid vijverfolie is eenvoudig te berekenen, hier hoef je het gat niet eerst voor te graven. Neem de langste zijden en het meest diepe punt van je ontwerp:

  • Lengte = (vijverlengte) + (2 x vijverdiepte) + (2 x 70 cm)
  • Breedte = (vijverbreedte) + (2 x vijverdiepte) + (2 x 70 cm)

Het is verstandig om beschermend doek en/of worteldoek onder de vijverfolie te plaatsen. Hier kun je dezelfde afmetingen voor aanhouden als de folie.

Vijverfolie en lijm

Vijver in Japanse tuinVijver in Japanse tuin

Aanleg stap 2: Graven

Stap 1 hebben we gehad: het maken van de keuzes. De plek, grootte en type vijver zijn nu bepaald. Nu kan je aan de slag en dat betekent graven!

Markeer eerst het gebied dat je vijver moet gaan worden. Dit kun je doen met piketpaaltjes, tentharingen, (metalen) satéprikkers, bamboestokjes of andere stokken waar je een touw tussen spant. Het is net wat je hebt of handig vindt, je kunt ook een flexibele slang of dik (spring)touw neerleggen. Voor een voorgevormde vijverbak graaf je aan alle kanten 10 cm extra uit. Dus ook 10 cm extra diep. De rand van de vijverbak blijft boven de grond dus hou daar ook rekening mee. Om de verschillende diepteniveaus te krijgen, graaf je eerst het volledige gat met een diepte van je meest ondiepe plateau. Daarna ga je elke keer een diepteniveau verder.

Heb je gekozen voor vijverfolie? Maak geen gekke hoekjes maar hou liever een rechte trapsgewijze indeling aan. Vijverfolie is dik en stevig en vouw je niet makkelijk hoekjes in.

Tip: Voor het graven gebruik je het beste een bats, deze heeft een breed blad wat snel veel aarde kan verplaatsen. Is de grond echter hard of heb je veel klei in de bodem? Kies dan voor een spade, deze heeft een smaller en scherper blad en daar kom je makkelijker de grond mee in.

Aanleg stap 3: De vijver maken en vastzetten

Vijverbak plaatsen

Als je gat klaar is breng je onderin een laagje klapzand of plaatzand aan van een cm of 10. Druk dit goed aan en plaats je vijverbak. Het is nu belangrijk dat hij op de goede diepte staat. De rand moet boven de grond uitsteken, dit voorkomt dat de vijver troebel wordt. Daarnaast moet hij ook waterpas staan. Leg hiervoor een lat met lange waterpas over de bak om dit uit meten. Schuif de lat alle kanten op over de bak, zodat hij alle kanten op waterpas is. Een ‘scheve’ waterlijn wil je niet! De randen rond de bak vul je op met wit zand. Je kunt hier het beste een papje met water van maken, zodat het er tussen ‘stroomt’. Controleer tussendoor of de bak waterpas blijft, als hij helemaal vast staat wordt corrigeren erg lastig! Je kunt de vijverbak alvast vullen met leidingwater, evenredig aan de opvulling van de randen. Hier voorkom je extra spanning op de bak mee.

Vijverfolie plaatsen

Voor het leggen van vijverfolie maak je eerst de grond vrij van scherpe takken en stenen. Een laagje zand maakt de ondergrond nog wat veiliger en stabieler. Daarna breng je het worteldoek en/of beschermvlies aan. Je begint met de folie in het diepste gedeelte van de vijver en werkt langs de randen omhoog.

Tip: Trek even je schoenen uit als je op de folie in je vijver gaat staan. Je voorkomt dan beschadigingen!

Probeer de folie zo glad mogelijk en zonder teveel plooien op de bodem en langs de wanden te leggen. De plateau’s wil je ook stevig en glad, eventueel verstevig je deze nog een beetje door wat extra zand onder de folie te leggen. De plateau’s moeten zoveel mogelijk waterpas zijn, zodat je plantenmandjes er straks niet vanaf glijden. Leg de folie niet te strak, want het water zal de folie nog tegen de wanden aandrukken. Aan de bovenrand hou je idealiter een rand folie over van 30 tot 50 cm. Knip deze (nog) niet af, snij de randen er pas na een paar weken af, als de vijver compleet is gesetteld is. Verzwaar de rand met bijvoorbeeld stenen, zodat deze niet in de weg zit.

Aanleg stap 4: De vijver vullen

Je waterbassin is gereed, tijd om deze te vullen! En dan hebben we het nog niet direct over vullen met water, maar eerst over het aanbrengen van de bodem.

Stap 4a: Vijversubstraat en vijveraarde

Op de bodem van je vijver wil je ook ‘grond’. Micro-organismen die je vijver helder maken hebben een goede bodem nodig. Hiervoor gebruik je het beste vijversubstraat. Vijversubstraat bestaat uit poreuze steentjes welke een goede ondergrond vormen voor nuttige bacteriën en micro-organismen. Een laag van ongeveer 3 tot 10 cm is nodig in de vijver, volg hierin het advies van het gekozen substraat.

De vijverbeplanting heeft ook voeding nodig, dit zit niet in vijversubstraat. Doe nooit potgrond of tuinaarde in je vijver! Hierin zitten veel te veel voedingsstoffen waar je vooral heel veel algengroei van zal krijgen. Geef je vijverplanten vijveraarde. Doe dit in de plantenmand waar de vijverplant in komt te staan. De vijveraarde kun je vervolgens afdekken met een laagje substraat van enkele centimeters, zodat de waterplant op de bodem blijft staan en de vijveraarde mooi in de mand blijft. Een gebrek aan plantenvoeding kan ervoor zorgen dat planten meer moeite gaan doen om hun voeding uit het water te halen en daarmee het water zuiveren. Zij vormen dan een concurrent voor algen. Over het algemeen geldt: zoals de waterplant is gekweekt, zo zal hij ook het beste groeien in je vijver. Voor sommige waterplanten is er hele specifieke vijveraarde nodig, laat je hiervoor ook vooral adviseren in de winkel.

Er wordt ook vaak grind gebruikt op de bodem van vijvers. Als je hiervoor kiest neem dan altijd gewassen grind en hou er rekening mee dat de bacteriën en micro-organismen minder goed zullen werken dan bij het poreuze substraat. Met grind op de bodem zal het lastiger zijn je vijver schoon en helder te houden!

Vijversubstraat en vijveraarde

Stap 4b: Apparaten plaatsen

Een fontein en een pomp plaats je veel makkelijker als de vijver leeg is. Zoek een stabiele plek op de bodem van de vijver en leg eventueel wat stenen tegen het apparaat aan om deze op zijn plek te houden. Daarna kun je de vijver gaan vullen met water. Gebruik bij voorkeur leidingwater, hier zit kalk in, wat goed is voor de planten.

Stap 4c: Vijverplanten

Waterplanten zijn onmisbaar voor een goed biologisch evenwicht in je vijver, ook in kleine vijvers! Waterplanten zorgen voor zuurstof, met name zuurstofplanten als glanzend fonteinkruid, waterranonkel en waterpest. De zon speelt hierin ook een grote rol en moet tot de bodem van de vijver kunnen doordringen. Bedek maximaal 30% van het wateroppervlak met vijverplanten. De planten bieden ook levensruimte voor leven in de vijver, zoals de waterslak. Kijk goed welke zuurstofplanten, moerasplanten en drijvende waterplanten je wil. De diepte van de plek bepaalt welk soort plant je kunt kiezen, we helpen je hierbij graag verder in de winkel.

Vijverplanten

Stap 4d: Vissen

Bak, bodem, pomp, planten… en dan nu de vissen? Nee, wacht! En dat bedoel ik letterlijk: het kost tijd voor het water in de vijver geschikt is voor vissen. Bacteriën en micro-organismen moeten eerst de tijd krijgen om de waterkwaliteit op orde te krijgen. Je kunt speciale vijver bacteriën toevoegen aan je vijver om het proces te versnellen, maar dan is het alsnog raadzaam om enkele weken te wachten voor je de vissen erin doet. Meet de kwaliteit van het water voor je de vissen erin zet en hou je aan de maximale hoeveelheid van 2 kleine vijvervissen per 1.000 liter water.

 

Goudvissen in vijverGoudvissen in vijver

Aanleg stap 5: De vijver afwerken

Stap 5 is met name gericht op het afwerken van de vijverrand, dus ofwel het bedekken van de rand van de vijverbak ofwel de rand folie netjes wegwerken. In het geval van de folie kun je dit beter pas na een aantal weken doen, want pas dan mag je overtollige folie wegknippen.

De rand kun je op verschillende manieren afwerken, kies wat past bij jouw tuin.

Intratuin houdt van groen, dus een groene vijverrand van planten raden wij natuurlijk als eerst aan! Er zijn begroeiingsmatten met waterplanten die je hier prima voor kunt gebruiken. Turf wordt ook vaak gebruikt, hier kunnen planten makkelijk overheen groeien. Turf is echter geen duurzame keuze, dus deze raden wij niet aan. Steigerhout geeft ook een natuurlijke look aan de afwerking. Je kunt de rand ook afwerken met keien, natuursteen of tegels.

Bekijk ook onze tuinvideo over vijver aanleggen, daar zie je hoe onze tuinexpert Dave een vijver aanlegt met een vijverbak.

Steef Maarsen

Tuinontwerper en hovenier

Reacties (0)
GEEF EEN REACTIE

Wil je iets laten bezorgen in Nederland?

Hier op Intratuin.be bezorgen we alleen in Belgie

Back to top