
Geschreven door Lisette van Kolfschoten van Naturalis Biodiversity Center
In Nederland komen ruim 350 verschillende soorten bijen voor (waarvan maar 1 honingbij). Maar het gaat niet goed met de wilde bijen in Nederland. Ze hebben te kampen met insecticiden, een afname aan bloemen in ons landschap en een gebrek aan nestgelegenheid. Omdat wilde bijen belangrijk zijn voor de bestuiving van ons voedsel, onze wilde planten en de meeste tuinplanten is het heel belangrijk dat we goed voor ze zorgen. En gelukkig weten we prima hoe we dit moeten doen. De bloemen zijn in de tuin vaak al in grote getalen te vinden, dan wordt het nu tijd voor het verzorgen van nestgelegenheid!
Het bijenhotel
Van die honderden soorten bijen zitten er misschien al een heleboel in je tuin. Sommige soorten bijen bouwen namelijk hun nestje in een graspol, andere tussen bladeren of in kaal zand. Maar degene die je in het bijenhotel aantreft, bouwden oorspronkelijk nestjes in oude kevergangetjes in dood hout. Dit zijn de grotere metselbijen die al vroeg in het voorjaar actief worden of de kleinere tronkenbijen. Ook behangersbijen en maskerbijen zijn vaak geziene gasten in bijenhotels. Omdat deze soorten allemaal een ander formaat hebben, hebben ze andere voorkeuren over de breedte van het buisje, variërend van een paar millimeter tot bijna een centimeter.
Metselbij in bijenhotel, Janina Voskuhl
Tijdelijk verblijf?
De naam ‘hotel’ is misschien wat verwarrend: de meeste bijensoorten die er gebruik van maken komen er niet enkel om te slapen. De gangetjes worden gebruikt als nestje door de vrouwtjes bij. Zodra zij wakker wordt in de lente gaat zij op zoek naar een goede nestholte. Als ze die gevonden heeft verzamelt ze stuifmeel van de bloemen en maakt hier een bolletje van. Dit legt ze in het buisje, hierop legt ze dan één eitje en vervolgens bouwt ze een muurtje om aan de volgende nestkamer te beginnen. Ook hierin legt ze weer een stuifmeelbol en één ei en dan wordt het volgende muurtje weer gemaakt. Gemiddeld zitten er wel 5 tot 10 kamertjes in één buisje van je bijenhotel!
Bijenhotel, Roberto David




Aan de slag!
De verschillende soorten bijen in het hotel gebruiken allemaal verschillende materialen om de muurtjes tussen de kamertjes te vormen. Zo gebruikt een metselbij een mengsel van aarde en zand, maar andere soorten gebruiken hars en kleine steentjes. Behangersbijen knippen ovale stukjes uit bladeren en gebruiken dit om nestgangetjes mee te behangen. Als je goed kijkt zie je ze hiermee druk in de weer en vliegen ze tijden het bouwen af en aan met materiaal.Diverse boel
Het leuke aan een bijenhotel is dat je er niet alleen verschillende wilde bijensoorten mee helpt maar ook nog een heleboel andere insecten! Hou het hotel goed in de gaten dan zie je misschien ook wolzwevers, spinnendoders, behangerswespen, urntjeswespen, deukmetselwespen, graafwespen en bladluizenvangers. Stuk voor stuk nuttige insecten die ervoor zullen zorgen dat je tuin gezond blijft.Sterrenhotel
Wil je jouw bijenhotel echt laten uitblinken? Hier volgen een paar tips!- Hang het hotel op een zonnige plek
- Hang gaas over het hotel als de buisjes los zitten, zodat vogels ze niet leeg eten
- Geboorde gaten in onbewerkt hout zijn samen met bamboe en riet buisjes het beste materiaal om een hotel van te maken
- Maak niet alle buisjes even groot, zo krijg je verschillende soorten bijen op visite
- Zorg dat er vanaf maart t/m oktober genoeg bloemen in je tuin te vinden zijn
- Wees niet teleurgesteld als het eerste jaar het hotel leeg blijft, soms hebben de bijen even tijd nodig om het te vinden.
Lisette op expeditie onderzoek
Lisette van Kolfschoten werkt bij Naturalis Biodiversity Center als bijenonderzoeker. Ze doet onderzoek naar hoe we wilde bijen in Nederland kunnen helpen. Ze is veel in het veld om alle verschillende bijensoorten te bestuderen. Door erachter te komen welke bijensoorten gebruik maken van welke planten, kunnen we de omgeving geschikter maken!