Laden..
Duurzame kerstboom: welke is beter voor het milieu?

Duurzame kerstboom: welke is beter voor het milieu?

Voor veel mensen hoort het er elk jaar weer bij: een kerstboom! Maar vandaag de dag wordt iedereen zich bewuster van de impact op het milieu. Steeds meer mensen zijn bezig om onze wegwerpcultuur om te buigen tot een cultuur waarin we hergebruiken en recyclen. Ook Intratuin!

  • Delen: Deel dit artikel:
5 minuten leestijd

De kerstboom en duurzaamheid gaan eigenlijk niet goed samen… Die boom staat ongeveer een week of 4 per jaar in ons huis en wordt dan weer weggedaan. Hoe kun je hier de beste duurzame keuze maken? Welke boom is de milieuvriendelijkste boom?  Wat is nu beter voor het milieu: een kunstkerstboom of een echte kerstboom? We verklappen dit direct: helaas is er geen pasklaar antwoord te geven op die vragen. Er zijn verschillende factoren die bepalen hoeveel impact een (kunst)kerstboom heeft op het milieu en die zijn lastig tegen elkaar af te wegen. We vertellen je hier graag meer over.

 

Echte kerstbomenEchte kerstbomen

Productie van echte kerstbomen versus kunstkerstbomen

De echte kerstbomen van Intratuin komen voornamelijk uit Denemarken. Ze worden daar speciaal gekweekt, er worden dus geen bossen gekapt voor de kerstbomen. Nadat de bomen zijn ‘geoogst’ worden er nieuwe geplant. Neem in deze video een kijkje bij de kweker van onze kerstbomen in Denemarken.

Er is recent onderzoek gedaan (2022-2023) door The Danish Christmas Tree Association - trees & greenery, naar de CO2-impact van de productie, de verkoop én het gebruik van kerstbomen uit Denemarken. In dit onderzoek is gekeken naar alles wat er bij een echte kerstboom, dus van zaadje tot winkel en kerstboomverbranding, komt kijken. Ook de eventuele impact van gewasbeschermingsmiddelen, de gebruikte machines bij het oogsten, het verpakkingsmateriaal en het transport van de boom zijn meegeteld in de berekening van de zogenoemde CO2 equivalent, of ‘CO2 e’.

Wat blijkt? Een kerstboom is tot aan het punt van verkoop in de winkel CO2  ‘positief’. De volledige productie en het transport van Denemarken naar (bijvoorbeeld) Intratuin in Nederland leveren een CO2 e van -0.6 kg op per boom. Maar wordt de boom vervolgens opgehaald met een benzine auto in een winkel op 2 tot 10 kilometer afstand, dan verandert de CO2 vermindering van 0,6 kg in een extra uitstoot van 2.6 kg CO2 e.

Dan is er ook nog een verschil tussen gezaagde kerstbomen en bomen met kluit. Je kunt je wel voorstellen dat het makkelijker is om een boom om te zagen, dan om een boom inclusief kluit uit te graven. Daar komt ook nog een plastic kweekpot bij, om de kluit 'in te pakken'. En aangezien kerstbomen zonder kluit gemiddeld groter zijn dan kerstbomen met kluit, hebben de gezaagde bomen ook meer CO2 kunnen compenseren tijdens de groei. Oftewel: de gezaagde kerstboom wint het van de kerstboom met kluit. Maar lees eerst nog even verder voor je naar Intratuin komt!

Kunstkerstbomen bestaan uit een metalen frame met ‘naalden’ van kunststof. Het productieproces hiervan laat zeker zijn voetdruk achter en hoe groter de boom, hoe groter de impact op het milieu. Dit is absoluut geen positief beeld ten opzichte van de 'productie' van een echte boom.

Maar dan komt punt nummer 2…

Hoe lang doe je met je boom?

Het zal duidelijk zijn dat, hoe vaker je een nieuwe boom koopt, hoe minder duurzaam dit is. Hoe meer jaren je doet met je boom, hoe beter. De meeste mensen doen 1 jaar met een echte kerstboom en meerdere jaren met een kunstkerstboom. Dit is waar de kunstkerstboom de echte bomen inhaalt, maar dit is dus geheel afhankelijk van de gebruiksduur van je nep kerstboom. Sommige mensen doen meer dan 20 jaar met dezelfde kerstboom, maar gemiddeld ligt dit op 6 tot 10 jaar. Ga je een kunstkerstboom kopen? Maak dan de juiste keuze, zodat je er lang mee zal doen!

Kunstkerstboom kiezen voor langdurig gebruik

Er zijn heel veel soorten kunstkerstbomen. Ze variëren natuurlijk in grootte, in naaldkleur, vorm en dichtheid, maar ook in de manier waarop je de boom opzet en weer opruimt. Er zijn kunstkerstbomen die je uitklapt en kunstkerstbomen waar je los de takken in steekt en de vast gevormde kunstkerstboompjes. Daarnaast zijn er bomen met meer of minder sneeuw en kunstbomen zonder sneeuw, bomen met groene en bomen met meer blauwe naalden. Bekijk de verschillen goed en maak de juiste keuzes voor de lange termijn. Hoe beter de keus is die je hebt gemaakt, hoe langer je van je boom zal (willen) genieten! Vaak zien we dat de meest 'neutrale' of natuurgetrouwe bomen, dus die met een natuurlijke groene kleur, zonder kunststneeuw en zonder verlichting, het langst mee gaan. Vraag ook vooral onze medewerkers om advies als je twijfelt!


Populaire kunstkerstbomen


Echte kerstboom voor langdurig plezier

Er zijn verschillende soorten dennenbomen die wij gebruiken als kerstboom, de meest bekende hiervan is de Nordmann, maar ook de Fijnspar en andere sparren zie je veel.

Tip: Lees hier alles over alle kerstboomsoorten

Als het gaat om duurzaamheid maakt het niet zoveel uit welk soort dennenboom je kiest. Echter: als je kiest voor boom met kluit in een pot, dan kun je deze na kerst buiten zetten. Dit kan zowel in de volle grond of in een pot op je terras of balkon. Verpot hem dan wel even zodat hij voldoende ruimte heeft. Kleine bomen met een grote kluit hebben de beste kans om te overleven. Uiteraard moet je ook goed zorgen voor de boom: als hij binnen staat moet hij elke dag water en zodra hij buiten staat wil hij ook regelmatig water, zelfs in de winter. Heb je misschien niet zoveel plek voor een grote kerstboom in je tuin? Kies dan een kleinere boom of ga eventueel voor 2 mini exemplaren om toch voldoende sfeer in huis te halen. Met één kleinere boom op de grond en één op een leuke plantentafel heb je net weer even iets anders! En de kans dat je plek in de tuin hebt voor 2 kleine boompjes is groter dan voor 1 grote kerstboom. Wil je de kerstbo(o)m(en) het jaar erop weer naar binnen halen tijden de kerst? Zorg dan dat je een kweekpot om de kluit laat zitten als je hem in de volle grond zet. Bij voorkeur in een wat grote kweekpot dan de originele, zodat hij nog wel wat kan groeien. Het jaar erop zet je hem dan weer veel makkelijker binnen.

Dus hoewel een kerstboom met kluit het verliest op het gebied van CO2 uitstoot van een gezaagde boom, kun je dit compenseren als je de boom niet weggooit! Ons advies is dan ook: ben je van plan om je kerstboom te hergebruiken in de tuin (eventueel voor volgend jaar), kies dan een kerstboom met kluit. Weet je zeker dat je dit niet gaat doen en de boom gaat weggooien na de kerst? Kies dan voor een mooie (grote) gezaagde boom!

Waar koop je je boom?

Huh…? Bij Intratuin natuurlijk! Uiteraard willen we dit niet tegenspreken, maar uiteindelijk is het de autorit van de winkel naar jouw huis wat een kerstboom aan vervuiling (CO2 kost). Dit zegt wellicht meer over de vervuiling van autorijden dan van kerstbomen, maar het is wel heel belangrijk om hierbij stil te staan. Als je het zo vergelijkt, valt de impact van zo’n boom eigenlijk nog wel mee. En het laat ook zien wat de impact is van de auto én dus ook van de auto laten staan!

Wil je een duurzame keus maken, dan haal je je boom dus in de buurt. Met de (elektrische) bakfiets, of lopend met de bolderkar, in een oude buggy, een geleende winkelwagen, etctera. Je kunt natuurlijk ook het kopen van je kerstboom combineren met een andere activiteit, zodat je er niet speciaal voor hoeft te rijden. Of misschien kun je carpoolen met iemand en gezellig samen je kerstboom ophalen?

Kerstboom in bakfietsKerstboom in bakfiets

De kerstboomverlichting

Je kerstboom versier je meestal met kerstboomlampjes. Kies dan altijd voor led-lampjes, want die zijn 8 keer zuiniger dan gloeilampjes en hiermee bespaar je dus flink op je stroomverbruik. Alle kerstboomverlichting bij Intratuin heeft led-kampjes, dus dit maakt het kiezen makkelijker!

Kunstkerstbomen kun je ook inclusief verlichting kopen. Het voordeel daarvan is het gemak: je bent eerder klaar met het opzetten van de kerstboom en de lampjes zitten altijd perfect verdeeld. Waar je dan wel weer rekening mee moet houden is dat de lampjes meestal eerder kapot gaan dan de boom. Heel zonde om een kunstkerstboom te vervangen, omdat de verlichting het niet meer doet! Een duurzamere keuze is daarom om een kunstkerstboom zonder verlichting te kopen met daarbij losse kerstboomverlichting.

Je kerstboomverlichting hoeft alleen aan als je er ook bent om ervan te genieten. Schakel dus de lampjes altijd uit als je weggaat of gaat slapen. Je kunt ook een timer gebruiken die de lampjes alleen overdag, als je thuis bent, inschakelt.


LED kerstboomverlichting


Kerstboom wegbrengen

Na de kerst gaat de kerstboom de huiskamer weer uit. Wat nu?

Je echte kerstboom duurzaam weg doen

Het meest duurzame wat je kunt doen is je echte kerstboom in de tuin zetten en dan deze het jaar erop weer binnen te zetten. Op deze manier kun je meerdere jaren met één boom doen. Als hij te groot wordt kun je hem in de tuin laten staan. Let bij het verplaatsen wel even op: het temperatuurverschil tussen binnen en buiten is in de winter groot voor een boom. Laat de kerstboom een weekje acclimatiseren in de schuur of de garage voor je hem binnen of buiten plaatst. De overgang is dan minder groot en jouw plezier van je kerstboom groter! Ziet je kerstboom er na de kerst al wat zielig uit en heeft hij veel naalden verloren? Dan heeft het eigenlijk niet zoveel zin meer om de boom te verkassen naar buiten, de kans dat de boom weer gaat groeien is erg klein.

Is het niet mogelijk om je echte kerstboom in de tuin of in een pot buiten te zetten? De meeste gemeentes halen de kerstbomen op bepaalde ophaalmomenten op of richten plekken in waar je ze naartoe kunt brengen. Je kan dit altijd terugvinden op de website van je gemeente. De gemeente verwerkt de kerstbomen tot compost, ze gaan de versnipperaar in óf leveren energie op in een afvalenergiecentrale. Composteren is een hele groene methode, de bomen worden dan weer voeding voor een gezonde bodem. Met versnipperen ontstaat er nuttige bodembedekker. In de afvalenergiecentrale worden ze verbrand, wat zorgt voor wat CO2 maar geen andere schadelijke stoffen).

Wat je vooral niet moet doen? De boom (laten) verbranden! Verbranding zorgt voor veel rook en schadelijke stoffen in de lucht. Hoe leuk de plaatselijke kerstboomverbranding ook lijkt: dit is géén duurzame keuze en doe dit alsjeblieft niet. Kijk altijd even wanneer je gemeente de kerstbomen komt ophalen en zet de boom pas dan aan de straat. Als je dit te vroeg doet heb je kans dat andere mensen hem meenemen voor een verbranding.

Je kunstkerstboom duurzaam weg doen

Het meest duurzame wat je kunt doen is je kunstboom opbergen en het jaar erop weer neerzetten. Ben je erop uitgekeken of vind je hem niet mooi genoeg meer? Verkoop hem dan, geef de boom aan iemand anders of breng hem naar een kringloopwinkel. Wil je hem verkopen? Dit zal in oktober of november vele malen makkelijker gaan dan in januari! Dit geldt ook voor de kringloopwinkel, dus die ontvangt jouw boom ook liever in oktober. Heb je de ruimte, houd de boom dan nog een jaartje in de berging.

Een andere optie is om je oude kunstboom te verwerken in een leuk DIY project. Gebruik de takken bijvoorbeeld in een krans, maak ze vast aan een schilderijlijst of aan de rand van een spiegel of prikbord. Ben je zelf niet van het knutselen? Vraag eens bij scholen of het plaatselijke buurthuis of zij hem willen hebben. Ook hier geldt weer: doe dit aan het begin van het kerstseizoen.

Lukt dit allemaal niet? Helaas zit er dan niks op dan de kunstboom weg te gooien. Breng hem daarvoor naar een afvalstation van de gemeente of zet hem bij het grofvuil.

Duurzame alternatieven voor de kerstboom

Tóch die gezellige kerstsfeer, maar zo min mogelijk impact op het milieu? Wij hebben wat alternatieven op een rij gezet!

Alternatieve kerstbomen

Een alternatieve kerstboom is zo duurzaam als je zelf wilt. Ga de uitdaging aan en maak een kerstboom van dingen die je anders bij het afval zou doen. Wellicht is het even sparen aan plastic melkkannen, dopjes, ijsstokjes of glazen potjes, maar duurzamer kan niet. Én jouw kerst begint dan al lekker vroeg in het jaar als je start met verzamelen!

Een alternatieve kerstboom kun je ook kant-en-klaar kopen, bijvoorbeeld een houten kerstboom of een metalen kerstboom. Doordat deze minder materiaal bevatten zijn ze duurzamer dan de dennenboom kunstkerstbomen, maar ook hier gaan wel dezelfde regels op als bij andere nep bomen.

Inspiratie nodig? Lees dan onze blog over alternatieve kerstbomen met vele soorten en voorbeelden.

Alternatieve kerstboomAlternatieve kerstboom
Kamerplant als kerstboomKamerplant als kerstboom

Kamerplant als kerstboom

Een kamerplant als kerstboom is ideaal, na de kerst kun je hem gewoon laten staan. Elke grote kamerplant kan dienst doen, maar je moet wel een beetje opletten dat je versiering geen schade aan je plant brengt. De meest populaire kamerplant als kerstboom is de kamerden. Bekijk ook onze andere suggesties voor kamerplanten als kerstboom.

Tip: Ook hangplanten zijn erg leuk met verlichting en kerstballetjes!

Kerstboom huren of leasen

Tegenwoordig kun je op steeds meer plekken een kerstboom huren of leasen. Dat komt er meestal op neer dat je ergens een kerstboom met kluit ophaalt en na de kerst weer terugbrengt. Daarna hij weer wordt terug geplant! Dit lijkt een heel duurzame oplossing, je ‘verbruikt’ de kerstboom immers niet. Wat je hier wederom wel weer goed moet bedenken: vanaf 25 kilometer rijden is een kerstboom meer vervuilend dan de teelt, het transport en het wegdoen bij elkaar en bij huren moet je zelfs 2 autoritten maken. Als je 10 kilometer moet rijden voor je huurboom, dan kun je er beter één in de buurt kopen. Maar is er op een paar kilometer van jouw huis een plek waar je een boom kunt huren? Dan is dit inderdaad duurzamer dan een boom kopen! Wel moet je ook onthouden dat de boom het zal moeten overleven, anders is alle winst alsnog verloren. Dus lease of huur je een boom: hou hem dan ver weg van de verwarming, geef dagelijks water en laat hem na de kerst heel rustig wennen aan de buitentemperatuur, zodat je boom echt een 2e kans krijgt. Meestal overleeft 90% van de huurbomen dit proces.

Bij Intratuin is het helaas niet (nog) mogelijk om een kerstboom te huren of leasen. Wij zijn een tuincentrum en geen boomkwekerij. Daardoor kunnen wij het huren van een boom niet duurzaam aanbieden, er zouden dan teveel transporten aan te pas komen.

Geen kerstboom

Een kerst zonder kerstboom? Uiteraard is ook dit een optie, maar waarschijnlijk zul je de boom vervangen door andere kerstversiering, welke ook weer het milieu belast.

Kerst en duurzaamheid

Kerst draait bij de meeste mensen om gezelligheid, lekker eten en cadeaus. We leven ook om te genieten en dat mag best! Duurzame keuzes maken is heel goed, maar bedenk ook hoe je op heel andere manieren impact op het milieu kan compenseren. Maak een groen dak, plaats een regenton en vervang tegels in je tuin door planten. Pak wat vaker de fiets in plaats van de auto, vermijd wegwerpproducten, lever afval gescheiden in en ga zo maar door. Het feit dat je dit artikel hebt uitgelezen betekent voor ons dat je al erg goed bezig bent!

Reacties (0)
GEEF EEN REACTIE

Wil je iets laten bezorgen in Nederland?

Hier op Intratuin.be bezorgen we alleen in Belgie

Back to top